Stichting Norderney - Radio Veronica 1959-1974

1973 – DE STRANDING EN DE POLITIEK

Voorwoord

Omdat 1973 een ongelofelijk ingewikkeld Veronica-jaar is, met heel veel gebeurtenissen, heb ik hulp gezocht bij twee mensen.
Dat zijn Douwe Dijkstra die mij gedurende het schrijven een aantal correcties aanreikte en journalist en Veronica-kenner Jelle Boonstra die met een taalkundige en journalistieke stofkam door het verhaal is gegaan.
Ik heb het stuk geschreven in de ik-vorm. Omdat het bij dit jaar voor mij ondoenlijk is om door de bril van een buitenstaander te schrijven vanwege m’n directe betrokkenheid bij een aantal onderwerpen.
Het jaar 1973 is geschreven tussen de maanden mei en november 2009.

Traditioneel begon 1 januari live vanaf de Noordzee met de beste wensen van de bemanning. En dat werd gedaan door nieuwslezer van dienst Freek Simon. Het jaar 1973 begon rustig, niets wees er op dat het een turbulent jaar zou gaan worden. De stranding, de hoorzitting op 18 april, de Tweede Kamerdebatten, liepen als een rode draad door het jaar heen. In de beschrijving van dit jaar zullen we proberen alle gebeurtenissen op een rij te zetten.
		Nieuwjaarswensen
	Mensen stuurden in het begin van het nieuwe jaar nog steeds leuke foto’s op naar aanleiding van de golflengtewisseling van september. We kregen soms de meest grappigste dingen aangeboden. Hier de secretaresse van Rob Out, Marijke Benkhard met een “Veronica bord”. Begin januari werd de Top 100 over 1972 gepubliceerd in de Veronica 538 zoals het Veronica-blad na de golflengtewisseling was gaan heten. De Top 100 werd op nieuwjaarsdag uitgezonden en Freek Simon maakte aan boord een spot. Op 20 januari verschijnt er ten behoeve van de grote muziekbeurs in het Franse Cannes een speciale uitgave van de Top 40. In Nederland is deze Top 40 nooit verspreid.
538 bootje		Marijke Benkhard


	Top 100 spot Freek
Top 100 1972		Top 40 (1)	Top 40 (2)	Top 40 (3)

In dit nieuwe jaar werd ook besloten om voetbalclub Volendam te gaan sponsoren. De Telegraaf van 20 januari maakte daar melding van.

En het Veronicablad kostte in de losse verkoop nog steeds Fl. 0,95 (€ 0,43). Lex maakte daar een spot voor in december 1972.

Er waren een paar Hilversumse omroepen die hun verbazing uitspraken over het uitblijven van maatregelen tegen zoals ze dat uitdrukten de piraten zenders. Dat waren de zogeheten “oude omroepen” te weten de NCRV, KRO en de VARA. Van de AVRO was het niet duidelijk of ze dit standpunt deelden.
Het AD (Algemeen Dagblad) berichtte daar op 10 januari over.

Om toch maar zo min mogelijk storing te veroorzaken was in december 1972 door onze Belgische adviseur een memo naar chef zendertechnicus José van Groningen gestuurd met de instructies voor het vermogen van de zender en de toe te passen modulatie diepte (de modulatiediepte is de hoeveelheid geluid die in de zender gestuurd wordt).
Het zou ook voor januari en de daarop volgende maanden gaan gelden.


	spot Veronicablad
sponsor Volendam		KRO, NCRV en Vara	zendervermogen	Programma A

Hoe zag de programmering van januari 1973 er uit?

In januari circuleerden er berichten dat Veronica de officiële Engelse gebruikers van dezelfde golflengte 538 meter (zie 1972) wel eens zou kunnen gaan storen. Dat werd met klem ontkend door de directie van Radio Veronica, getuige dit krantenbericht van 20 januari.

golflengte

Met de ontvangst op 538 meter ging het ook de goede kant op getuige dit stukje uit de NOS knipselkrant met daarin een artikel uit het Limburgs dagblad van 5 februari.

Maar langzamerhand werd het ook in de buitenwereld duidelijk dat de politiek maatregelen aan het voorbereiden was. Journalist Hans Wensveen van het Brabants dagblad wijdde daar een halve pagina aan op 18 februari met de kop “Einde piratentijdperk nadert”.

Programma B

Eind februari werd in Loosdrecht de inmiddels overbekende foto gemaakt ten behoeve van een artikel in de Telegraaf door fotograaf Jan Stappenbeld (en koud dat het was ...).

Tune Tinus
en Gert

Regelmatig verscheen Veronica weer in de kranten. Bull Verweij gaf interviews waarin hij steeds hoog opgaf over de medewerkers van Radio Veronica. Dit krantenbericht komt uit het Algemeen Dagblad van 24 februari.

In de eerste maanden van 1973 stond op de zaterdagochtend tussen 9 en 10 uur “Nederlandstalige muziek” geprogrammeerd. De maanden daarvoor werd dat programma gepresenteerd door Chiel Montagne. Maar men vond het beter en leuker omdat door een Nederlandstalige artiest te laten doen: Gert Timmerman. Er werd ook zelfs een tune voor gemaakt, ingesproken door Tineke, althans samen met Gert deed zij een poging.


Limburg	Einde piratentijdperk	Teamfoto	AD alles kan	Radiotip van de week

Helaas is van dat programma geen enkele opname bewaard gebleven. Navraag bij oud-collega’s leerde mij dat niemand zich meer iets van de programma’s van Gert Timmerman kon herinneren. Het is zelfs de vraag of die ooit opgenomen danwel uitgezonden zijn.

Op 24 februari werd, ondanks de eerdere publicaties, het eerste programma door IJf Blokker (bekend uit de Fred Haché-show van de VPRO) onder de naam: “De Peu nerveus show” uitgezonden.

Hier is wel een stukje van het 5e programma van Barend Servet op 24 maart.


			Barend Servet
Gert in Televizier	IJf Blokker	IJf en Tinus

	In de Rob Out show van 26 februari was een mooi ijshockeyspotje te horen voor HYS-Veronica 538 dat was gemaakt door NOS-ijshockeyjournalist Frans Henrichs (overleden in 1999). Wat bijna niemand weet is dat er bijna een boek verschenen zou zijn met de titel "de Bull van Veronica". Het zou gaan over de geschiedenis van Veronica en verschijnen op 18 april, de dertiende verjaardag van Veronica en geschreven worden door popjournalist van de Telegraaf Jip Golsteijn. Er werden begin maart promotie spots voor het boek opgenomen. Drie dagen voor het plotselinge overlijden van Jip in 2002 heb ik hem gevraagd of hij zich nog wist te herinneren waarom het boek nooit verschenen is.
Frans Henrichs		Jip over boek Bull
Jip Golsteijn: “Het boek is dus nooit verschenen. Idée van Tinus maar Rob Out vond het niet goed. Hij riep dat tegen mij waar een aantal mensen bijzat. Out wilde natuurlijk zelf een boek schrijven. De spots werden in de Veronica studio opgenomen, voordat er ook maar een letter op papier stond.”

spot Chi Coltrane

Op 3 maart stond Chi Coltrane op de eerste plaats van de Veronica top 40.

Klaas Vaak interviewde haar en en liet Chi meteen een leuk spotje inspreken.

In de politiek begon toch langzaam maar zeker zichtbaar te worden hoe de partijen tegen Veronica aankeken. De Telegraaf kopte op 7 maart “Tweede Kamer wil Veronica redden”.

Hier een afdruk van de interne knipselkrant van de NOS waarin dat bericht ook stond.

Behalve door Daniël Klijzing die in 1972 was overleden werd de inhoud van het popjournaal door diverse mensen gemaakt, één daarvan was Hans Becker. Hij maakte ook veel foto’s en verhalen die in het Veronicablad werden gepubliceerd.
Evenals Daniël ontpopte Hans zich ook tot een multi-talent die soms ook een programma kon presenteren.
Hans herinnerde zich nog heel goed hoe hij bij Veronica kwam:

“Ik kwam, medio 1971 binnen, op advies van Tineke. Toen de eerste LP van Crosby, Stills & Nash werd uitgebracht had ik Tineke gebeld met de boodschap dat ik wel wat over het trio vertellen kon. Zij raadde me aan contact te zoeken met Lex Harding. Hij nodigde me uit naar de studio te komen. Ik werd ontvangen door Daniël Klijzing die me op een kamertje in een hoek van de zolder een microfoon voorhield. Door de zenuwen bakte ik er maar weinig van. Ik besloot zelf een band van een half uur op te nemen, compleet met de muziek van Buffalo Springfield en The Byrds, in de studio van ziekenomroep Radio Parade in Haarlem, waar ik 'omroeper' van dienst was.
Ik stuurde de band op naar Lex die hem, tot mijn eigen verbazing, uitzond in de Lexjo. Sindsdien mocht ik vaker zo'n Lexjo Special doen, van o.a. Solution, The Stories en Colin Blunstone. Ik geloof dat Atze Veenstra 'mijn' eerste technicus was. Veronica was dat jaar ook net begonnen met het Veronicablad en Lex vroeg of ik voor het blad wilde schrijven en foto's maken. Ook produceerde ik in die tijd Veronica's Popjournaal. Ik bleef bij Veronica tot het 'einde' op 31 augustus 1974. Het was een van de roerigste jaren uit de Veronicageschiedenis en voor mij de leukste tijd van m'n leven”.

Harvey Andres en
Graham Cooper

Tot zover Hans Becker. Nog niet zo lang geleden doken er in zijn archief nog enkele programmabanden en honderden foto’s op die inmiddels zijn toegevoegd aan het Veronica archief. Een aantal daarvan is in dit verhaal te zien.

En dan hier een stukje uit een speciaal programma dat Hans maakte met het Engelse folkduo Harvey Andres en Graham Cooper. Het programma dateert van 14 augustus 1973.

Chi Coltrane en Klaas

2e kamer wil Veronica redden

Hans Becker voor het popjournaal planningbord

Hans in actie

	Sommige collega’s bij Veronica luisterden vaak naar AFN (American Forces Network), die met een 10 watt zendertje op FM uitzond vanaf de vliegbasis Soesterberg. Daar kon je Amerikaanse programma’s horen met van die mooie dj-stemmen. Luister naar een stukje AFN geschiedenis verteld door programmaleider Robert Harlan van AFN-Frankfurt. Lex, Ad, Karel, Klaas en ik kregen van de directie toestemming om een ‘werkbezoek’ te brengen aan de AFN-hoofdvestiging in het Duitse Frankfurt. Klaas regelde dat allemaal, en in de vroege ochtend van 8 maart vlogen we er heen. Hier een foto gemaakt op de dag voor de trip naar AFN in de studio, “werkoverleg?”
Robert Harlan
		Klaas, Lex en Juul

	Karel van der Woerd nam een draagbare cassetterecorder mee om tijdens de reis alles op te nemen. De opnamen startte bij de voordeur van de woning van Klaas en stopte pas toen we ‘s avonds weer op de terug reis van Frankfurt naar Schiphol vlogen. Voor de interviews bij AFN hadden we een UHER report recorder bij ons. Ad en Karel waren de makers van de Kolder Op Zolder Show en zij hadden een spandoek meegenomen waarvan onderweg foto’s werden gemaakt.
vliegtickets ten behoeve van de vliegreis naar AFN

Ja, ja, echt kolder op zolder. De hele trip verliep in een in een opgetogen, ietwat schoolreisjes-achtige sfeer "to study American Radio".


			AFN Robert Harlan
spandoek in de bus	spandoek in Frankfurt	Ad, Klaas en Robert Harlan (AFN)

We werden welwillend ontvangen door AFN programmaleider Robert Harlan. Hij had wel van de Britse piraten gehoord maar had geen flauw idee van wat er voor de Hollandse kust gebeurde. Typisch Amerikaanse vragen als: ‘What do you earn?”, "Is it legal?, “Can’t the gouvernment touch your studio on shore?" waren het gevolg. Klaas Vaak (Tom Mulder) legde het uit, en verklikte tevens dat we het nieuws van legale zenders stalen. "This is not an official statement” was nog wel de opmerking van Klaas.

Dezelfde Robert Harlan wilde ook nog wel een paar Veronica stationcalls inspreken.

Lex en AFN's Chris Davala	Luister eerst naar een stationcall van AFN en daarna Robert Harlan zoals hij hem even voor ons insprak met zo’n vette Amerikaanse stem. ‘s Avonds werden Lex en Klaas geïnterviewd door AFN dj Chris Davala in het programma “Nightside”. En ook hier was de nieuwsgierigheid naar de status van Veronica erg groot. Luister naar een stukje uit dat programma op 8 maart ‘s avonds tussen 7 en 8 uur.
		Lex en AFN's Chris Davala

Drie weken na de trip naar AFN-Frankfurt gingen Klaas en Karel van der Woerd weer op “dienstreis”, nu naar Canada en de Verenigde Staten om een aantal radiostations te bezoeken. Ze konden niet bevroeden dat het noodlot zou toeslaan voor de Norderney, toen ze op 30 maart vertrokken. Ook nu zat er weer een cassetterecorder in de tas, om onderweg radiostations op te nemen. De opgenomen cassettes werden alvast naar Nederland gestuurd. Ook stuurden ze af en toe een verslag van hun reis op. Zowel in briefvorm als wel op een bandje. Een fragment van een bandje.


USA reis Klaas en Karel
	brief uit Dallas 1	brief uit Dallas 2	brief uit Dallas 3	Kaart van Klaas en Karel uit Dallas

In de brief van Tom en Karel staat dat ze in de USA een ontmoeting hadden met Lex Harding. Lex was ook in de USA en was er dus ook al niet ten tijde van de stranding. Hij was op 3 april bij een feestje van Procol Harum op uitnodiging van platenmaatschappij Bovema. Lex, Klaas en Karel brachten samen een bezoek aan het grote voorbeeld van Top 40 radio in de wereld, WABC in New York.
	Hier een foto van hun ontmoeting met dj Chuck Leonard (l) en de technicus (r). Want net als bij Veronica werkten ze bij WABC met een technicus. Alleen zat daar de technicus zonder ruit tegenover de dj. Het jaar daarop gingen we het bij Veronica ook zo doen, en moest de dubbele ruit tussen DJ en technicus in studio 4 eraan geloven. Op de achtergrond, Klaas, Lex en Karel. Lex ging vanuit New York nog naar Detroit en stuurde vandaar Juul een ansichtkaart van New York.
DJ Chuck Leonard, Klaas, Lex en Karel en de WABC-technicus		Kaart van Lex uit Detroit

	Eind maart waren er weer zogenaamde omroepdebatten in de Tweede Kamer. Er werd namelijk gevraagd aan de minister van wat toen CRM (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk) heette om nachtuitzendingen op de Hilversumse zenders te gaan maken. De minister antwoordde dat daartoe de financiële middelen ontbraken. De directie van Veronica stuurde daarop direct een persbericht de wereld in dat Veronica die uitzendingen wel wilde maken. Kostenloos!. Natuurlijk wisten we wel dat het aanbod nooit geaccepteerd zou worden maar het was meer een manier om om met de overheid in gesprek te raken.
Zenderaanbod		Veronica wil 's nachts gratis uitzenden
De overheid reageeerde er echter nooit op. Wel haalde het de kranten. We laten hier de originele telex zien gedateerd 28 maart 1973 s’avonds om 23.12 uur. En het daarop volgende krantenbericht.

	We hadden een grote discotheek met tienduizenden singles en duizenden lp’s. Al die platen werden ingeboekt en beschreven op kaartjes die in bakjes zaten en zo nodig opgezocht door “de meiden” van de discotheek. Ze werden vaak door ons erg vertroeteld, maar soms hadden ze ook heel wat te verduren! Op deze foto twee collega’s uit de discotheek met technicus Dick Boll.
v.l.n.r. Anneke Veenstra, Dick Boll, Akke Woudstra


vlnr. Hans Mondt, Mieke Mijnhout en Lex Harding	Han Vastenburg	telefoonnummers	plattegrond	de discotheek studio Lapershoek
Behalve “de meiden” van de discotheek hadden we nog een collega waarop we konden bouwen: Han Vastenburg. Altijd klaar om hand- en spandiensten te verrichten. Hij was tevens de huismeester van Lapershoek. Hier zien we hem in een bijna “dagelijkse routine”, het bevoorraden van de koelkast op de eerste verdieping. Ons gebouw – waarin nu Hotel Lapershoek zit – was prima, en voorzien van alle gemakken, al werkten die niet altijd, zoals onze airco. En natuurlijk in elke ruimte telefoon. Hier de telefoonlijst. Hoe was de indeling van Lapershoek? Luisteraar van toen en Veronica-kenner van nu Jelle Boonstra maakte de plattegronden. Ze waren al eens eerder in diverse publicaties te zien maar hij heeft ze speciaal voor ons opnieuw en wat gedetailleerder gemaakt (zie hierboven).

	In het voorjaar was Andy Archer in de studio. Hij had een goede verstandhouding met Klaas Vaak. Andy werkte in die tijd op de Mi Amigo. Op mijn verzoek sprak Andy een spot in ten behoeve van de ontvangstrapporten. Het was heel gezellig in de studio. Eind 1972 vroeg Pvda-kamerlid Joop Voogd het kabinet waar het voorlopige verslag bleef over de “Veronica-wetten”, zoals de wetsontwerpen 11373 en 11374 werden genoemd. Hij vroeg dit naar aanleiding van een vermeende “kaping annex beslaglegging” op het zendschip van Radio Caroline rond de jaarwisseling. We kwamen in ons archief een band tegen waarop nieuwslezer Freek Simon chronologisch een paar gebeurtenissen voorleest. Het is onbekend waar de band voor gebruikt is.
Andy Archer		Freek Simon

	Die gebeurtenis rond Radio Caroline stond namelijk weer uitgebreid in de kranten en vestigde weer de aandacht op de zenders voor de kust. Het kabinet besloot begin februari de memorie van antwoord in te dienen bij de Tweede Kamer volgens krantenberichten.
laatste ronde		einde Veronica

<<< Uiteindelijk kwam de memorie van antwoord er dus en hij is hier in z’n geheel te lezen.

Ook bij de Hilversumse omroepen drong nu volop door, dat de regering maatregelen ging nemen en ze wierpen alles in de strijd. Zo liet de heer Dorreboom van de technische dienst radio van de NOS een rapport verschijnen over de chaos op de middengolf en tussen neus en lippen door werden daarbij ook de zendschepen genoemd. In de beste traditie van Hilversum en Den Haag werden dat piraten genoemd. Het stuk werd ook naar politici gestuurd.

rapport Dorreboom A	rapport Dorreboom B	rapport Dorreboom C	bijval	Telegraaf
Begin maart werd door politieke vrienden het idee geopperd om een hoorzitting te organiseren, omdat nu toch wel heel erg duidelijk werd dat in de zomer de twee wetsontwerpen behandeld zouden gaan worden in de Tweede Kamer. Het doel van die hoorzitting was om de Tweede Kamer meer inzicht te geven in de achtergronden van radio Veronica en de werkwijze van commerciële radio. Maar dat organiseren van zo’n hoorzitting moest dan wel door het parlement gebeuren. De bijzondere commissie van de Tweede Kamer was bereid een hoorzitting of te wel hearing te organiseren. En zo geschiedde. Hoewel de politieke steun voor Veronica in politiek Den Haag groot leek, waren enkele artiesten onder leiding van de Volendamse manager Jaap Buys daar niet helemaal gerust op. De geschiedenis leerde ons dat ze gelijk hadden. De Telegraaf ondersteunde de actie met veel publiciteit, eerst al 24 maart en dat werd drie dagen later nog eens dunnetjes overgedaan. De Telegraaf en Rob Out onderhielden warme relaties met elkaar en de schrijver van dit artikel Co Berkenbosch, schreef ook voor het Veronicablad. Soms onder een andere naam, dat wel. Op 31 maart meldde de Telegraaf dat vele bekende Nederlanders Veronica gingen steunen in haar strijd om het bestaan.

	Maar niemand kon toen vermoeden, dat niet de politiek, maar een storm met ongekende orkaankracht de directe vijand van Veronica zou worden. Heel merkwaardig om het Frans van der Beek later op de avond van de tweede april te horen zeggen bij de afkondiging van Earth en Fire – “Maybe tomorrow, maybe tonight, misschien morgen, misschien vanavond, laten we dan maar hopen dat het vanavond gebeurt... ”. Nou, die voorspelling kwam uit. Het waaide hard op de Noordzee, ook al om zes uur ’s avonds toen Arend Langenberg traditioneel even afscheid nam van de luisteraars na zijn laatste nieuwsleesbeurt om 18.00 uur. "Maar het was nog niet zo erg", zei hij, “dat we ons zorgen zouden moeten maken”. Naarmate de avond vorderde wakkerde de wind aan tot orkaansterkte (kracht 12). Wat veel mensen niet weten is dat technicus Ruud Doets voorlopend op zijn dramatische speech van later op de avond het gast-dj-programma “Welkom op 538” al even onderbrak, dat tussen 21.00 en 22.00 uur werd uitgezonden. Om 22.07 uur onderbrak technicus Ruud Doets nogmaals het lopende programma, nu dat van Frans van der Beek. Ruud had voor de zekerheid z’n tekst maar even op een briefje geschreven en dat kunnen we hier lezen.
		Arend Langenberg
Arend Langenberg

Ruud's onderbreking
		stranding tekst
Om 19.54 uur had Scheveningen radio de scheepvaart al gewaarschuwd dat de Norderney van haar anker was geslagen en de richting van de kust op dreef. Hoe de stranding eigenlijk geschiedde kunnen we horen in het volgende fragment dat door Rob Out wordt ingeleid.


Mayday		stranding Rob Out		Ruud vertelt
	vlnr Arend Langenberg, Hans van Velzen en stuurman Arie van de Zwan		wachten op redding
Bemanning en technici beleefden een paar hele angstige uren voordat ze konden overstappen op de reddingboot Bernard van Leer, zoals op bijgaande foto’s te zien is. Ze werden koelbloedig gemaakt door technicus Ruud Doets en worden hier voor het eerst gepubliceerd! Op 11 april, nadat we uitzendingen via radio Caroline konden hervatten, zou Ruud aan Tineke vertellen hoe de stranding in z’n werk gegaan was.

	Gerrit de Ruiter, van de rederij die voor Veronica de bevoorrading deed vanuit de haven van Scheveningen, belde directeur Bull Verweij met de boodschap dat de bemanning het schip moest verlaten. Het was de uitgevaren sleepboot Smitsbank niet gelukt om in de buurt van het zendschip te komen en dus kon er geen sleepkabel overgebracht worden. Gerrit de Ruiter doet telefonisch verslag aan Bull Verweij. De bemanning van de Norderney, het zendschip van Radio Veronica, beleefde een hachelijke nacht. Na het overstappen – met windkracht 12 - op de Scheveningse reddingboot Bernard van Leer was het door de hoge zeegang urenlang niet mogelijk om de haven van Scheveningen binnen te lopen. Hoe dat ging kunnen we in het volgende fragment horen. De Bernard van Leer kon pas de volgende dag de Scheveningse haven binnenvaren. Nog even hadden we de hoop dat het schip dezelfde nacht om 03.00 uur bij hoog water weer vlot getrokken zou worden. Dit werd ook gemeld door de radionieuwsdienst. Uiteindelijk kwam de Norderney op het strand te liggen met generatoren die nog draaiden en met de lichten aan.
Gerrit belt Bull		Bernard van Leer


reddingsboot loopt in		ANP nieuws 2 april 00.55 uur


de Bernard van Leer. foto KNZHRM	Norderney gestrand	Norderney gestrand	Norderney vanuit de lucht

Norderney vanuit de lucht	Norderney gestrand	foto © Jaap Herschel	foto © Jan Hariot
		Om nu een idee te geven van de afmeting een foto van enkele jongens die aan het anker hingen. <<< Nog een idee van de afmeting >>>
foto © ANP	anker Norderney		Norderney hoog en droog

	De redding van de Norderney bemanning door de mensen van de Bernard van Leer van de KNZHRM maakte diepe indruk. Zozeer zelfs dat Veronica directeur Bull Verweij de dag na de stranding al een brief schreef aan de redding maatschappij en daarbij een bedrag van FL. 2000,- (€ 900,-) toezegde. In het jaaroverzicht van 1973 deed de KNZHRM zelf verslag van de reddingsoperatie.
dankbrief rederij		dankbrief reddingsmy


knipsel branding 1a	knipsel branding 1b	knipsel branding 2a	knipsel branding 2b	knipsel branding 3	schade reddingsboot

	Tijdens de redding had de Bernard van Leer een behoorlijke schade opgelopen en directeur Bull Verweij had aangeboden deze schade onmiddellijk te vergoeden. De KNZHRM had de schade opgenomen en berichtte daarover in een brief van 13 april aan Veronica. Na de stranding werd er druk gespeculeerd wanneer de Norderney vlot zou worden getrokken. Een poging dezelfde nacht na de stranding en de dag erna waren mislukt. De krant ‘Het Binnenhof’ schreef het als volgt >
Norderney gestrand		Het Binnenhof
De dagen erna bleven de bergers van Smit-Tak erg hun best doen, maar het lukte telkens niet. Elke dag weer was er op dat vlak alleen maar slecht nieuws. Wel was de Norderney op 7 april met de neus richting zee gedraaid, maar verder was er geen beweging meer in te krijgen. Er werd besloten bulldozers een geul om het schip te laten graven zodat er water in kon stromen en er meer draagvermogen kwam. We onderhielden bij Veronica goede relaties met een vliegbedrijf op het vliegveld Hilversum. Vanaf dat kleine veldje was Veronica in de eerste maanden van haar bestaan enkele malen bevoorraad. De baas daar, de heer Daams, nodigde ons wel eens uit voor een vluchtje en vaak ging dat dan “even langs de Norderney”. Collega Hans Becker vloog op 17 april over de gestrande Norderney, die al met de boeg naar de zee lag.


foto © C.H. van der Niet	Norderney gestrand	Norderney gestrand	Norderney gestrand

Hier een collage van krantenberichten. In de berichtgeving van 9 april werd er al op gewezen dat de eerst volgende poging waarbij succes werd verwacht in de nacht van 17 op 18 april zou kunnen plaats vinden en zo geschiedde weten we nu.


berging mislukt 6 april	berging mislukt 7 april	berging mislukt 7 april	berging mislukt 9 april	wachten op springtij

RNI en Caroline

De “buren” van Veronica waren ook uit de lucht. Radio Noordzee ook vanwege de storm en Radio Caroline had al langer generator-problemen. De radionieuwsdienst maakte daar ’s middags 3 april melding van.

De Norderney lag hoog en droog op het strand, en had van justitie gelukkig niets te vrezen. Die hadden al meteen gezegd dat dit een ‘geval van overmacht’ betrof, waarbij ze niet zouden ingrijpen.

Maar er was dreiging uit een andere hoek, waardoor Oom Bull als de wiedeweerga bemanning naar het verlaten schip stuurde. Ook dit verhaal komt voor het eerst boven water – dankzij een bedankmemootje van Bull Verweij aan o.a. technicus Jaap Borst – dit komt uit zijn archief. Wat er precies gebeurd is wordt nu voor het eerst opgehelderd door boord technicus Jaap Borst.

bedankmemootje

“Dit memo gaat over een gebeurtenis vlak na het stranden van het schip bij Kijkduin. Die avond is zoals Oom Bull het noemt "de walploeg" naar Kijkduin gegaan, toen wij daar bij het schip stonden hoorden we dat er personen (buitenstaanders) waren die aan boord wilden gaan om zo de rechten van het schip op te eisen. Er was namelijk niemand meer aan boord. Het had te maken met het strand- of juttersrecht waarvoor dik betaald moest worden om het eigendom weer terug te krijgen.
Er is die avond besloten om te proberen via een door ons bij de rederij de Ruiter opgehaalde lange ladder aan boord te komen.
Om de ladder bij het schip te krijgen moest je wel eerst een stuk door het water. Dit ging de eerste meters redelijk en we kregen de ladder ter hoogte van de tros ook omhoog tegen het schip.
Terwijl Jan van Bers (zendertechnicus) en ik de ladder vasthielden klom José van Groningen (hoofd zendertechnicus) als eerste naar de anker tros en probeerde zo aan boord te klimmen. Dit is niet gelukt omdat door een enorme golf water het schip zo hoog werd opgetild dat de ladder en wij volledig werden overspoeld en José weer naar beneden viel. Wat ik daana meemaakte valt niet te beschrijven. Doordat de stroming onder het schip door zodanig sterk was werd ik eerst weggespoeld van het schip af om even later weer door de teruglopende stroming naar het schip toegezogen te worden terwijl ik naar boven kijkend het schip omlaag zag komen en ik zeker onder het schip zou zijn doorgezogen als José mij niet had kunnen vastgrijpen en mij heeft weggetrokken.
Het schip had, dansend in het zand een diepe geul gevormd door de stroming onder het schip door als het water weer zakte.
Jan van Bers heeft zich kunnen vastgrijpen aan het roer en ging elke keer dat het schip op de golven omlaag kwam kopje onder. Hij is na vele pogingen via een lange lijn weer op vaste bodem terecht gekomen.
Het had al met al niet veel gescheeld. En het had heel anders af kunnen lopen. Hieraan terug denkend vraag ik mij nog steeds af hoe je zo “gek" kan zijn om met kleren en een dikke winterjas aan zomaar het water in te lopen terwijl het hardstikke koud en guur weer was. Maar ja er waren mensen die aan ons schip wilde komen en dan doe je waarschijnlijk vreemde dingen.”

Tot zover het relaas van technicus Jaap Borst.

	Op dinsdag 3 april zocht NOS projectleider speciale programma’s Kees Buurman contact met Rob Out. Hij wilde graag een uitzending maken van de Paul Meijer Show vanaf het gestrande Veronica schip. Of wij daar belangstelling voor hadden? Toch enigszins argwanend was het antwoord ja, want met de hoorzitting in het vooruitzicht en geen zender tot onze beschikking was het een aanbod om met beide handen aan te grijpen! De argwaan verdween snel omdat Henk Terlingen erbij betrokken was en hij was vaak in onze studio’s te gast geweest. Dus we beschouwden hem als gunstig gezind. Het plan was om Henk Terlingen gewoon in de Hilversumse studio regelmatig te laten overschakelen naar de Norderney op het strand. Hoe het plan ter ore kwam bij de NOS leiding is niet bekend maar vlak voor de uitzending kwam er een verbod om enige aandacht aan Veronica te besteden! En dit nadat de PTT technicus al reeds een muzieklijn van honderden meters vanaf Scheveningen radio had aangelegd en producer George Tor al op de Norderney zat te wachten. Henk Terlingen liet in het begin van het programma duidelijk horen hoe hij over dat verbod dacht. Luister naar een montage van wat later tevens de laatste Paul Meijer Show zou blijken te zijn. Het programa werd een paar dagen na deze gebeurtenis door de NOS leiding stopgezet. Toch werd het gehele voorval groot nieuws bij de kranten getuige de volgende artikelen.
voorbereiding Paul Meijer Show aan boord

Paul Meijer Show


				de heer Wagenaar
niet op H'sum 3	even op H'sum 3	Paul Meijer Show	NOS: neen

Ook de interne knipselkrant van de NOS besteedde aandacht aan het verbod om Veronica te laten horen in de Paul Meijer Show.

Tijdens de hoorzitting werd door kamerlid Dolf Coppes de vraag aan de heer Wagenaar van de NOS gesteld waarom de Paul Meijer show nu precies werd verboden. De heer Wagenaar gaf daarop het volgende antwoord.

Een erg aardig detail, deze Paul Meijer Show zat niet in het historisch archief van de omroep, maar ik had hem integraal in mijn eigen archief en hem jaren later ter beschikking gesteld van het omroep-archief.

5 april 1973

Ondertussen drong toch het besef door, dat met de hoorzitting van de vaste kamercommissie omroepzaken in de tweede kamer op 18 april in het vooruitzicht er geen eigen zender meer was om de media en de luisteraars te mobiliseren. Iedereen vroeg zich dan ook af hoe het zou moeten op 18 april. De directie kreeg inmiddels tal van aanbiedingen om weer zo snel mogelijk te kunnen uitzenden.

We gingen er op 5 april er nog vanuit dat het vlottrekken snel zou gaan gebeuren. Maar door de vertraging werd iedereen pessimestischer. John de Mol van Radio Noordzee bood de tweede zender aan, die toch werkloos aan boord stond van zendschip de Mebo II. Maar de Veronica directie besloot op het aanbod van Ronan O’Rahilly van Radio Caroline in te gaan om zijn zender op het zendschip Mi Amigo te gebruiken. Er moesten nog wel enkele problemen opgelost worden. De dieselgeneratoren werkten niet meer en de studio moest worden opgekalefaterd om programma’s uit te kunnen zenden. Met dit doel werden enkele Revox recorders en Spotmasters aan boord gebracht. Ook werd een klein bedrag afgesproken als huur voor schip en zender.
Ronan O’Rahilly kwam bij onze Scheveningse reder Gerrit de Ruyter nog enkele zaken regelen, zoals de bevoorrading en die kwam uiteindeijk ook voor rekening van Veronica.

En zo kon het gebeuren dat op 9 april om 23.55 uur Veronica een telex de wereld instuurde met daarin de heugelijke mededeling dat we weer in de lucht zouden komen op 11 april om 12.00 uur.


Gerrit de Ruiter en Ronan O’Rahilly (r)	telex Veronica	Ger Anna op weg naar de Mi Amigo	Dennis King

De logistieke zaken droeg Ronan over aan Dennis Koning (alias Dennis King) uit Zandvoort, die al veel hand-en-spandiensten voor hem had gedaan. En het grappige is dat diezelfde Dennis eerder een programma als gast-dj had gemaakt bij Veronica. Dat was in 1972 en het heette “Welkom op 538”. We hebben er nog een foto van. Dennis regelde alles, pas geleden kwam ik in contact met hem en hij mailde over die tijd het volgende:
“The contact between Radio Caroline and Veronica was initiated shortly after the Norderney drifted onto Scheveningen beach. My boss, Ronan O’ Rahilly contacted your people in Hilversum and did the principal deal with Rob Out (technical equipment and some funds against usage of the Mi Amigo). I was coordinating the logistical side of things, getting the Veronica-Tapes onto the tender etc. etc. Shortly before the initial deal ended, Rob Out called me, this was very shortly before the big demonstration-day in The Hague, and begged me to continue the broadcasts of Veronica as your people where afraid that we (the Caroline crew) would end the broadcasts exactly on the decided deadline. I have always had very strong sympathies for Radio Veronica and it was appearant to me that Veronica broadcasting from our ship was a far bigger promotion than putting Radio Caroline back on air. Rob asked me to name a sum and they would pay it if I would give them 4 more days on-air. As I have never been a very materialistic person, I wanted to help Veronica because of what they meant to the Dutch radio landscape and not because of some guilders in my pocket. So I ordered the crew on board to continue the programmes”.
	Arend stapt over op de Mi Amigo

	Er werd besloten dat Tom Collins en Freek Simon naar de Mi Amigo zouden gaan om de start van de uitzendingen te begeleiden. Zoals bijgaande foto laat zien Tom Collins (links), Dennis King (midden) en Freek Simon. Tijdens de uitzendingen via het zendschip van Radio Caroline wisselden nieuwslezers Arend Langenberg en Freek Simon elkaar af.
Freek met filmcamera in de aanslag op de Mi Amigo		Tom, Dennis en Freek

En op 11 april was het zover. ’s Middags om 12.00 uur was Veronica weer in de lucht maar nu op 259 meter via de zender van Caroline. Technicus Ruud Doets mocht de programma’s vanaf de Mi Amigo opnenen.

Stan Haag had in het verleden al diverse leuke liedjes geschreven maar het nu volgende “strandings liedje” was ook erg leuk. Ik weet niet of ie ooit uitgezonden is.

En de eerstkomende dagen zou de pendelboot de Ger Anna dus naar de Mi Amigo varen met de programma’s. Vanaf nu, 11 april, was er nog precies een week tijd om de mensen op de roepen voor de grote Veronica-demonstratie op 18 april in Den Haag. Ad Bouman maakte daartoe met de zussen Yvonne en Patricia Paay een handvol mooie actie-jingles.


opening 259 meter	strandings liedje	Yvonne en Patricia	Anna spot	Will en Dick

Maar ook trok Ad wat platen uit de discotheek ging zitten “pielen”, zoals we van hem gewend waren. De stem is van onze Anna uit de discotheek.

Ook collega’s in de studio werkte mee aan spots. Zo kunnen we hier Will Luikinga en drive in show producer Dick Dubois horen.

Platenmaatschappij Dureco maakt een speciale “flyer” met de oproep van Ben om 18 april naar Den Haag te komen.

Zanger Ben Cramer liet zich ook niet onbetuigd en nam een speciaal lied op.


	Ben's lied
flyer Dureco		Ben's tekst	voorkant	achterkant

5 april 1973

Daartoe was op een bestaande melodie een speciale tekst geschreven. Hier is voor het eerst de tekst te zien die werd geschreven op de achterkant van de Dureco flyer. En dit papier werd door Ben gebruikt in de studio om het lied in te zingen.

Er waren nog meer artiesten die op die manier een actie-single maakten. Zo verscheen er begin april nog een single van Brabants Bont met Protest. De plaat kwam op 14 april 1973 binnen in de tipparade. Maar kwam nooit verder.

Inmiddels waren de voorbereidingen voor die uiterst belangrijke hoorzitting al enige weken daarvoor gestart.
Daartoe werd eind maart de hulp ingroepen van een heuse PR expert, drs. Rob Kuil. Hij zou ons adviseren hoe de zaken met betrekking tot de hoorzitting en de Tweede Kamer debatten aangepakt moesten worden. Hij deed dat al eerder na de bomaanslag op de MEBO II. Er werd een aantal organisaties gevraagd om hun menig te geven over Radio Veronica en wat de gevolgen zouden zijn als Veronica zou verdwijnen. Ook de technische aspecten zoals zender en golflengte kwamen aan de orde. En ook dienden Nederlandse artiesten zich aan om gehoord te worden door de kamercommissie, dat initiatief kwam bij Jaap en Jan Buys vandaan. Zij waren manager van een aantal Volendamse artiesten en Volendam had al heel lang een sterke binding met Veronica.

Jan en Jaap richtten een artiestencomité op. Ze zorgden voor de nodige publiciteit in de Telegraaf en daarna rolde het balletje steeds verder.


		Jaap Buys drive-in
Jan (†) en Jaap Buys	Telegraaf		telex Rob Kuil	aanvragen

Later zouden de gebroeders Buys als dank voor hun hulp gratis een spot krijgen waarin werd vermeld dat de drive-in show via hun kantoor te boeken was.

Voortvarend ging PR expert Rob Kuil aan de slag en bracht vaak verslag uit, dat ging dan in die tijd met de telex. Op 10 april maakte hij gewag van z’n vordering betrekking tot de hoorzitting. Zie de telex van Rob Kuil aan Rob Out op 10 april om 10.00 ’s ochtends.

Uiteindelijk werd voor de hoorzitting, die op 18 april gehouden werd, de volgende agenda gemaakt. En hierin is te zien welke organisaties tijdens de hoorzitting gehoord wilden worden. Dit is het oorspronkelijke memo van PR man Rob Kuil.


		opening hoorzitting
agenda A	agenda B		drs. Rob Kuil (voorgrond rechts) Bull Verweij en Rob Out op 18 april	Telegraaf

En zo kon de hoorzitting op 18 april o.l.v. voorzitter mevrouw Gardeniers Berendsen (KVP) beginnen.

Vlak voor de 18e april werd er een marktonderzoek gehouden en daaruit bleek dat 75% van de Nederlanders voor het behoud van Veronica was. Dat meldde de Telegraaf met grote letters op de voorpagina.

Maar wat niemand meer voor mogelijk had gehouden, gebeurde een aantal uren voor het begin van de hoorzitting in de nacht van 17 op 18 april; de Norderney werd door de bergers van Smit-Tak rond de klok van 04.00 uur van het Scheveningse strand getrokken en naar z’n oorspronkelijke ligplaats gesleept.

Op dezelfde dag waarop de hoorzitting zou gaan plaats vinden!

Technicus Ruud Doets en nieuwslezer Freek Simon filmden de berging. Op de beelden het bergingsvaartuig de Bever, dat de bergingsmaterialen van de Norderney weer aan boord neemt.

Vlak nadat de Norderney weer op z’n oude positie lag deed zendertechnicus José van Groningen de zender weer aan en kon Lex Harding vanaf de Mi Amigo voordat hij weer naar de Norderney vertrok de volgende mededeling doen (1). Technicus Ad Bouman was eerder die ochtend halsoverkop naar de Norderney gebracht met banden en andere programmatische spullen. Vlak daarna is Ad Bouman weer van boord gegaan omdat het er dermate druk was met bergings mensen en de zee ook erg ruw was. Hij vertrok naar het Haagse Binnenhof.

Telegraaf


weer op 538 (1)	nieuws Freek (2)	ANP nieuws (3)	Freek (4)	Norderney (5)

Even daarvoor, om 07.30 uur bracht Freek Simon vanaf de Mi Amigo het nieuws (2).
Ook de radionieuwsdienst bracht het, om 07.00 uur (3).
Rond de klok van 09.00 uur kon Freek de Norderney weer zien liggen op de oude vertrouwde plek (4).
En waar lag die Norderney dan (5)?

En niet lang daarna was Veronica op twee golflengten tegelijk in de lucht! Eerst met twee verschillende programma’s maar later prikten de technici van Caroline de 538 programma’s op 259 meter door. Dat deden ze tot de 20e s’ avonds. Uiteraard moest eerst een nieuwe ankerketting aan de Norderney worden vastgemaakt, dat werd ogenblikkelijk door de mensen van Smit-Tak gedaan.

Op bijgaande foto is de nieuwe ankerketting op het dek van de sleepboot te zien.

ketting

In de loop van de jaren waren er mensen die vonden dat het wel erg toevallig was, dat de Norderney in de vroege ochtend net op de dag van de hoorzitting werd vlot getrokken door de mensen van Smit-Tak.
Sommige beweerden zelfs dat het opzet was en dat de Veronica-directie het even handig hadden geregeld dat het schip langer op het strand zou blijven liggen want dat was zo’n mooie promotie op de 18e april!
Die zienswijze is door mij altijd met klem ontkend en naar het rijk der fabelen verwezen. En nu 36 jaar later wordt dat “langer-op-het-strand verhaal” eindelijk ontzenuwd!

Journalist Piet van der Vooren van de Teylinger, een gratis huis aan huisblad in Voorhout, Sassenheim en Warmond, sprak recentelijk met de bergingsinspecteur van bergingsbedrijf Smit, Hans Walenkamp, hij was indertijd verantwoordelijk voor het lostrekken van de Norderney. Hij zei er in de Teylinger van 27 augustus 2009 dit over:

Lex en Hans

"Dat is absolute onzin. Bull Verwey was erg betrokken bij de berging, en die wilde het schip zo snel mogelijk weer op zee hebben. Bovendien zouden we daar als Smit geen belang bij hebben gehad, want we werkten op basis van 'no cure, no pay'. Dus hoe langer het schip op het strand zou liggen, hoe meer geld het ons zou kunnen kosten. Wat nodig was om het schip los te kunnen trekken was springtij met de nodige golfslag, en dat hadden we op 18 april. Het is echt toeval dat dat net op dezelfde dag als die demonstratie was".

(Publicatie citaat Walenkamp met toestemming van P. van der Vooren)

Op de ochtend van de 18e april maakte Lex Harding tussen 10 en 11 uur een speciaal programma via onze eigen 538 zender a/b van de Norderney, waarin hij vertelde hoe z’n autorit naar Den Haag en Scheveningen verliep en ook het lostrekken van het strand konden we horen uit de mond van Hans Walenkamp zelf.


duikinspectie (1)	duikinspectie (2)	rekening sleepboot	schade totaal (1)	schade totaal (1)
De Norderney lag dus weer op haar oude vertrouwde plek op zo’n 8700 meter vanaf de Scheveningse haven. De gehele afhandeling van de stranding en het vlottrekken kon toen beginnen. Het zou te ver voeren om de hele stapel documenten die we erover in het archief hebben, te laten zien, maar deze wel, de belangrijkste, waaruit blijkt dat de berging van de Norderney in totaal 150.000 gulden kostte (omgerekend zo’n 68.000 euro). Als laatste een brief van de inspecteur voor de scheepvaart waarin hij schrijft “dat er naar de scheepsramp geen onderzoek wordt ingesteld”.

schade totaal (3)	schadeclaim (1)	schadeclaim (2)	schadeclaim (3)	scheepvaartinspectie
De 18e april werd dus toch een bijzondere dag. De Norderney lag weer op haar plek en een hoorzitting die net begonnen was. Er werden speciale toegangskaarten gemaakt voor de tribune van de Tweede Kamer. De hoorzitting zou worden voorgezeten door mevrouw Till Gardeniers-Berendsen van de KVP. In het Veronicablad werd ook nog eens extra opgeroepen om op 18 april naar Den Haag te komen.


toegangskaart	Till Gardeniers-Berendsen	Veronicablad

Enkele artiesten, zoals Corry Konings, Barry Hay (van de Golden Earring), Pierre Kartner en Arnold Mühren (namens The Cats) kwamen met een getekende verklaring waarin ze het grote belang benadrukten dat Veronica voor de Nederlandse artiesten had.
Een actiecomité van prominenten als actrice Willeke van Ammelrooy, scheidsrechter Frans Derks, voetballer Wim van Hanegem en zanger Willy Alberti kwam met een petitie, die ’s ochtends werd overhandigd aan Tweede Kamer-voorzitter Anne Vondeling.

vlnr: Zangeres zonder naam, Willeke van Ammelrooy en Willy Alberti, achter: baron van Tuyll van Serooskerken, Frans Derks en Paul Wilking (Pistolen Paultje).

			De petitie van de bekende Nederlanders. Behalve de petitie gaf Frans Derks de kamervoorzitter ook nog een gele kaart. AVRO’s radio journaal wijdde er om 14.00 uur een extra uitzending aan. Op de foto staat de toenmalige AVRO verslaggever Klaas Samplonius (zie in de rode cirkel). AVRO’s radio journaal 18 april.
				radiojournaal
petitie (1)	petitie (2)	Klaas en Anne

Het personeel had oud-collega nieuwslezer Ton Steinz gevraagd hun belangen te verdedigen. Ton had als nieuwslezer “Jan Steen” enige tijd aan boord gezeten en had daar onder meer z’n studie als jurist afgerond. Ook zijn inbreng is bij de volgende stukken te lezen, die door de diverse organisaties werden ingebracht en allemaal mondeling werden toegelicht tijdens de hoorzitting.

Met een klik op het boek worden de documenten toegankelijk.

Op 18 april gingen we met een aantal collega’s naar Den Haag om te kijken en vooral te horen wat de leden van de Tweede Kamer wilden weten en wat de antwoorden daarop waren van onze directie en de diverse belangenorganisaties.
Voor ons als personeel waren er ook een paar verrassende uitspraken te horen:

1.	De directie cq aandeelhouders wilden uiteindelijk wel afzien van de winst. De Veronicaformule was belangrijker.
2.	Er was 1 miljoen gulden gereserveerd als afvloeiing voor het personeel als we de uitzendingen moesten staken als gevolg van overheidsmaatregelen. Later, in 1974, gaf dat nog problemen toen het op het nakomen van die belofte aankwam.
3.	De uitspraken van de NOS programmacommissaris J. Wagenaar die het maar steeds over “piraten en piratenzenders” heeft. Hij werd daarvoor hardhandig door mevrouw Gardeniers gecorrigeerd, die niet wilde dat het woord piraten nog verder zou worden gebruikt.

Een kijkje in de Tweede Kamerzaal tijdens de hoorzitting. Inmiddels stroomde het Binnenhof vol met demonstranten.

dhr. Wagenaar


2e kamerzaal	Binnenhof (1)	Binnenhof (2)	Jurg, Bert en Ad

De Veronica drive-in-bus was ook op het Binnenhof en bovenop de bus zien we technicus Jurg van Beem, Bert Verweij (zoon van Jaap Verweij) en een filmende Ad Bouman. De man met de paraplu is technicus Sytze Gardenier.

Over het aantal demonstranten lopen de meningen uiteen, sommige zeiden 200.000 en anderen hielden het op slechts 10.000. Maar nooit tevoren had Den Haag zoveel demonstranten op één dag gezien En na afloop werden de spandoeken op een hoop gegooid.


				Willem Duijn
spandoekenhoop	Den Haag	Massaal Ja	demonstranten op het Malieveld

1.	De directie cq aandeelhouders wilden uiteindelijk wel afzien van de winst. De Veronicaformule was belangrijker.
2.	Er was 1 miljoen gulden gereserveerd als afvloeiing voor het personeel als we de uitzendingen moesten staken als gevolg van overheidsmaatregelen. Later, in 1974, gaf dat nog problemen toen het op het nakomen van die belofte aankwam.
3.	De uitspraken van de NOS programmacommissaris J. Wagenaar die het maar steeds over “piraten en piratenzenders” heeft. Hij werd daarvoor hardhandig door mevrouw Gardeniers gecorrigeerd, die niet wilde dat het woord piraten nog verder zou worden gebruikt.

dhr. Wagenaar

Een kijkje in de Tweede Kamerzaal tijdens de hoorzitting. Inmiddels stroomde het Binnenhof vol met demonstranten.


2e kamerzaal	Binnenhof (1)	Binnenhof (2)	Jurg, Bert en Ad

De Veronica drive-in-bus was ook op het Binnenhof en bovenop de bus zien we technicus Jurg van Beem, Bert Verweij (zoon van Jaap Verweij) en een filmende Ad Bouman. De man met de paraplu is technicus Sytze Gardenier. Over het aantal demonstranten lopen de meningen uiteen, sommige zeiden 200.000 en anderen hielden het op slechts 10.000. Maar nooit tevoren had Den Haag zoveel demonstranten op één dag gezien En na afloop werden de spandoeken op een hoop gegooid.
			spandoekenhoop


			Rob maant tot kalmte	Willem Duijn
Den Haag	Massaal Ja	demonstranten op het Malieveld

	Veel demonstranten vertrokken in de middag naar het Haagse Malieveld waar een popfestival werd gehouden met de Golden Earring, The Dizzy Man’s band, Willem Duijn en andere Nederlandse artiesten. Stan Haag kondigde bij het optreden alles aan. Een klein stukje Willem Duijn. Ook de Veronica drive-in show was er en die werd bemand door Tom Collins en Hans Mondt. Terwijl de Veronica-fans op het Malieveld stonden te luisteren, sloot mevrouw Gardeniers in ’s lands vergaderzaal de hoorzitting af. In de radiorubriek Den Haag Vandaag maakte NOS verslaggever Henk Enkelaar een mooi sfeerbeeld van de gebeurtenissen van die 18e april. Zijn reportage kun je hier beluisteren. Dat Veronica al overwoog om een gewone omroep te worden werd op 18 april al een beetje duidelijk, tussen de regels door dat wel. Misschien als een dreigement? Verslaggever Ton Planken van Den Haag Vandaag doet verslag. Rob Out deed dat op z’n eigen manier, in het Veronicablad. En het Veronicablad had een mooie cover die de goeie afloop van 18 april liet zien.
		einde hoorzitting
Tom en Hans

Den Haag Vandaag Ton Planken		Oom Bull wordt voor de radio geïnterviewd


Den Haag Vandaag Henk Enkelaar
	dankbrief Bull	dank Rob Out	Veronicablad	drive-in show

	Op 16 mei werd op de Scheveningse pier “Club Veronica” geopend met de Veronica drive-in show. Club Veronica werd gerund door de familie Speyer. Tijdens de hoorzitting was ie er al, Pierre Kartner. Misschien ook wel omdat hij vanaf 1 mei twee weekeind-programma’s voor Veronica ging maken. Die werden respectievelijk uitgezonden op zaterdagochtend tussen 9 en 10 en op zondagmiddag tussen 17.00 en 18.00 uur. Het vreemde is dat er in het Veronicablad nauwelijks aandacht aan is besteed. De programmering werd pas op 21 juli gepubliceerd, en het blad repte over de “Vader Abraham show”. Opnamen van uit de beginperiode zijn ook niet bewaard gebleven. Wel die van 13 oktober en een krantenbericht. We vergeten aan land wel eens dat de collega’s aan boord heel erg belangrijk waren! Zij moesten er bij nacht en ontij altijd voor zorgen dat de uitzendingen gewoon door gingen. En dan kon het ook wel eens gebeuren dat er “interne boodschappen” werden doorgegeven. Dat gebeurde ook op woensdag 9 mei om 18.00 uur ‘s avonds. Technicus Ruud Doets moest een cirkelzaag hebben .................. Luister maar naar Arend Langenberg. En er moest natuurlijk voor gezorgd worden dat de letters VERONICA aan de zijkanten van de Norderney er perfect uitzagen. Dat ging als volgt: Leen Kramer zit op z’n gemak te schilderen.
		Pierre Kartner
Pierre op Veronica

Arend Langenberg
		een aantal collega’s a/b van de Norderney


Leen Kramer	voorstel	Luxemburg	Jan Nagel in 1973	Plan Nagel

Tijdens de hoorzitting kwamen er zoveel vragen over de commercie en de eventuele status van Veronica dat de directie het verzoek deed om een soort Radio Luxemburg status. Veronica zou dan uitsluitend popmuziek uitzenden en de winst zou dan weer gedeeltelijk terug vloeien naar de staat en enkele andere projecten. Overigens was het plan al eerder uitgelekt en verschenen in een krant op 25 april.

Maar het uiteindelijke aanbod werd gedaan in een telex van 12 mei.

Enige weken eerder, op 28 april kwam VARA medewerker Jan Nagel met een plan om van Hilversum 3 een popstation te maken dat 24 uur per etmaal zou uitzenden en waarbij ook Veronica personeel kon worden ingeschakeld. Jan was behalve landelijk bestuurslid van de Pvda tevens voorzitter van de bedrijfsgroep RTV van de NVV vakbond Mercurius. Het zogeheten “plan Nagel” werd gepubliceerd in het weekblad Vrij Nederland van 28 april. En was eerder besproken met Rob Out. Deze ontmoetingen gebeurden in een Hilversums etablissement bij ’t Tolhuis, wat verderop in de straat bij de Veronica studio.

Maar al vrij snel na de publicatie in Vrij Nederland kwam de Telegraaf met een tegenoffensief, althans met een nogal negatief stuk over het plan van Jan Nagel. Dat was op 1 mei.

Rob Out reageerde op 3 mei op het Telegraaf-artikel. De conclusie van Henk van der Meijden in zijn verhaal dat “Rob Out het Nagel plan openlijk laat vallen” is natuurlijk onzin, zoals het verdere verloop duidelijk zou laten zien. Dat gebeurde pas veel later.


Telegraaf	Rob Out	PvdA

Jan Nagel was in die tijd in Hilversum een redelijk machtige man, die in heel veel politieke geledingen vrienden had. Eén van die vrienden was oud-VARA-medewerker en nu (1973) de PvdA-voorzitter André van der Louw. Ook die laatste vond het plan Nagel goed, getuige bovenstaand krantenbericht.

Jan was een meester in het sturen, lees ‘manipuleren’, van mensen en zo kon het gebeuren dat hij een hele hoop Hilversum 3 medewerkers wist te mobiliseren om z’n plan te ondersteunen. Ze ondertekenden een brief die hij had opgesteld en die werd ondertekenend door chef lichte muziek van de NOS Joop de Roo die voorzitter was van de werkgroep Hilversum 3. Hier staat ie voor het eerst in de openbaarheid.

En ook dat kwam weer in de kranten. Op 2 mei berichtte Hans van Reijsen in het AD als volgt.


brief H'sum (1)	brief H'sum (2)	instemming	eens met plan	AD

In het Veronicablad van 12 mei schreef Rob Out in z’n redactioneel “Vanuit het ruim” een stukje over het plan Nagel. Hij vond toch dat hij dat moest doen omdat er nogal veel werd gespeculeerd over het ‘Veronicaniseren’ van Hilversum 3.

Er werd door de Hilversumse omroepen naar goed gebruik een commissie gevormd, die uiteindelijk het plan Nagel wilde bestuderen en besprekingen met Veronica zou starten. In die commissie ondermeer Co de Kloet (VARA), Gerard de Vries (ex-Veronica nu TROS), Han Reiziger (VPRO) en Erik Krans (AVRO). De commissie werd voorgezeten door André Meurs (directeur TROS radio). Hun voorstel aan Veronica was om op 30 mei bijeen te komen. Maar ze werden teruggefloten door programma-commissaris Wagenaar van de NOS getuige dit krantenbericht van 26 mei. En de commissie hield ermee op als gevolg van dat “verbod”.

Uiteindelijk kwam er een voorstel van het COPRA (College Programmaleiders Radio) waarin het volgende werd gesteld.
1.	De programmering van Hilversum 3 wordt aangepast. Er wordt meer popmuziek gedraaid.
2.	Als de minister geld geeft, kan er 24 uur worden uitgezonden.
3.	Er wordt horizontaal geprogrammeerd.
4.	De omroepen doen hun best personeel over te nemen (dj’s en technici).

Veronicablad

brief NOS

	Dat laatste punt was al direct een probleem, want in het voorstel ging het om slechts 9 dj’s en 3 technici. En Veronica had aanzienlijk meer dj’s en technici. Al vrij snel daarna vergaderde de NOS ondernemingsraad over een brief van 9 april van vakbond Mercurius aan het NOS bestuur, waarin gevraagd werd om voorrang te verlenen aan Veronica-personeel bij het in dienst treden bij de NOS of de omroepen. Enkele dagen later stond de brief van Mercurius in de kranten. De NOS-ondernemingsraad was daar niet blij mee en voorzag problemen in de carrièreplanning van haar eigen personeel. Op 19 juni vergaderde de ondernemingsraad en nam de motie aan die in nevenstaand document te lezen is. Kees Buurman, chef bij de NOS, maakte zich over deze motie nogal kwaad en in het bijzonder op OR lid Dick Verkijk, want hij was de indiener van de motie. De “kwaadheid” kwam naar buiten was te lezen in de Gooi- en Eemlander.
Mercurius		motie

		Gooi- en Eemlander

	Hoewel de motie niet erg hoopgevend was voor het Veronica-personeel, bleven er een paar wel oren te hebben naar een overstap in de toekomst. Maar daar over later meer. Ook in het NOS bestuur, dat vergaderde op 22 juni, kwam de motie van de NOS- ondernemingsraad ter sprake. Men had er begrip voor, maar anderzijds was men teleurgesteld omdat die motie een snelle overgang van technici van Veronica naar de NOS min of meer blokkeerde. Later gingen er geruchten rond, dat de leiding van de technische dienst radio had ‘samengespannen’ met enkele ondernemingsraadleden. En de raad van beheer van de NOS liet doorschemeren dat er bij eventuele sollicitanten zo gemanoeuvreerd moest worden, dat de sollicitant zelf wel zou afhaken. Hetgeen in mijn geval ook daadwerkelijk gebeurd is. Ook vond het bestuur dat er, als er Veronica dj’s werden aangenomen, er natuurlijk wel extra geld moest komen uit Den Haag.
NOS (1)		NOS (2)

Op het gebied van de programmering was er in het begin van 1973 niet veel veranderd. Of het moest zijn dat we er in een voorjaar een nieuwe dj bij kregen: Bart van Leeuwen. Hij zou de laatste dj worden die bij Veronica in dienst kwam en dat was op 1 mei.

Bart over z’n komst bij Veronica:
“Met de verhuizing van 192 naar 538 kwam er ook een nieuwe programmering, inclusief het programma ‘Welkom op 538’, voor gastdiscjockeys 's avonds van 8 tot 9 of van 9 tot 10 - daar wil ik vanaf wezen. Ik heb in november 1972 zo’n gastdiscjockey-uur gemaakt en naar aanleiding daarvan heeft de technicus die het opnam (Barend Blankestein) die band aan Rob Out gegeven, omdat het hem wel wat leek. Helaas zijn ze toen mijn adres en telefoonnummer kwijtgeraakt en ik hoorde dus niks. Toen ik in maart 1973 weer eens in de studio kwam kijken waren ze blij dat ik er was en ben ik door Rob Out gevraagd of ik programma's wilde maken. Ze zochten namelijk iemand voor de weekeinden 's nachts van 2 tot 6, want ze wilden met nachtuitzendingen beginnen in het weekeinde. Dat had nogal wat voeten in de aarde, want veel collega's zagen niks in mij, met m'n lange haar en mijn eigenwijze kop van een 18-jarige. Rob Out heeft, zoals zo vaak, z'n zin doorgedrukt en daar was ik dan ... Alleen kwam er nog de stranding tussen en ik moest wachten tot een week of twee nadat de Norderney weer op volle zee lag. Het eerste weekeinde van mei 1973 is mijn eerste programma uitgezonden. Ik had toen alleen nog maar een voornaam (Bart, om dat ik de jongste was). Later is daar de naam van Leeuwen bij gekomen, de achternaam van mijn moeder. Toen Klaas Vaak (Tom Mulder) wegging bij Veronica kreeg ik zijn uren van 2 tot 3 's middags en gaandeweg kreeg ik meer programma's te doen.”

Hieronder het oudst bewaarde fragment van Bart is een stukje Nachtklup van 11 mei.
Daarnaast een foto van Bart van Leeuwen staande in de discotheek voor de rekken met single doosjes die het nummer 51.000! hadden.


	Bart van Leeuwen
Bart van Leeuwen in 1973 (foto bewerking Harm ten Brink)		Bart	Bart van Leeuwen met Francis Bouwman uit de discotheek	USA reis Rob Out

In de maand mei ging Rob Out voor het eerst naar Amerika om te kijken hoe het radiolandschap er daar uit zag en hij kwam enthousiast terug.

Half mei stuurde hoogleraar professor mr. M. Bos een aanvullende notitie naar de hoorzitting commissie waarin hij stelde dat de Veronicawetjes een “schrijftafel moord” zouden zijn. De professor was in een eerder stadium door Veronica commentaar te leveren op de wetten.


Veronicawetjes	KVP	Voetbal met RNI (1)	Voetbal met RNI (2)	Voetbal met RNI (3)

De relatie met de mensen van Radio Noordzee/RNI was gewoon heel collegiaal. Je kwam elkaar in het “Hilversumse” vaak tegen. Het was desondanks een verrassing dat ik werd opgebeld door directeur John de Mol sr. Met de vraag of wij wilden meedoen met het *Radio Noordzee/Basart voetbal toernooi** op het Hilversumse sportpark op 27 mei (* Basart = muziekuitgever). Er waren nog meer ploegen, waaronder die van platenmaatschappijen. John de Mol sr. bevestigde het gesprek in een brief met nadere gegevens.
	Op 29 mei verscheen het eindverslag van de hoorzitting op 18 april. Met een klik op het boek worden de documenten toegankelijk.
	Op 1 juni waren er ook een paar 2e kamerleden van de Pvda, op dat moment de grootste regeringspartij, op bezoek gekomen in de Veronica studio’s. Achteraf kunnen we concluderen dat het werkbezoek niets heeft opgeleverd en het was misschien wel bedoeld als zoethoudertje.
kamerdelegatie (1)		kamerdelegatie (2)
In de delegatie zaten ondermeer Joop Voogd en Aad Kosto, deze laatste was trouwens oud-VARA-medewerker. Op 4 juni verschenen er in kranten berichten dat minister-president Den Uyl de bedenker van het gesprek tussen de Pvda delegatie en Veronica was geweest.
		Den Uyl

	Op Tweede pinksterdag, 11 juni, werd de Top 100 allertijden weer uitgezonden. Een kort fragment van de Top 100 allertijden. Child in Time van Deep Purple stond op nummer 1. In de aanloop naar het debat in de Tweede Kamer waren we getuige van allerlei politieke schermutselingen rond de toekomstige status van Veronica.
Top 100 allertijden 11 juni		Top 100 allertijden met Tineke
			Top 100 allertijden

	Zelfs de Europese PTT’s mengden zich in de strijd. Natuurlijk op aandringen van de Nederlandse PTT. De overkopelende PTT’s hadden plannen klaarliggen om de zeezenders te gaan storen. Het bericht was te vinden in de Telegraaf van 23 juni. Nog een bericht in het kader van de schermutselingen, een bericht van de radionieuwsdienst, die meldde bijvoorbeeld op 19 juni het volgende >>> En de Hilversumse omroepen hielden minister van CRM-minister Van Doorn aan z’n eerder gedane belofte om de zeezenders te laten verbieden. Ook op de 19e berichtte de Telegraaf daar groot over onder de kop “Hilversum houdt van Doorn aan moordbelofte”. “Als Veronica een legale zendgemachtigde wil worden, zal ze net als anderen moeten voldoen aan de wet”. Dat schreven de ministers van Doorn (CRM) , Westerterp (Verkeer en Waterstaat), van Agt (Justitie) en van der Stoel (Buitenlandse Zaken). Tegelijkertijd besloot het kabinet om op Hilversum 3 nachtuitzendingen in te voeren. Op 20 juni verscheen op de agenda van de Tweede Kamer de behandeling van de wetsontwerpen 11.373 en 11.374, ofwel: de “Veronica wetjes”. Voor de Kamerleden stond in de begeleidende brief nog een korte samenvatting van die wetsontwerpen.
		ANP
PTT

Telegraaf		wetsontwerpen
Zo halverwege het jaar werd er altijd door de reclameafdeling even gekeken wat de omzet was van van alle geboekte reclamespots. En dat werd dan vergeleken met de omzet van het jaar ervoor. En dat werd dan vergeleken met de hoeveelheid van het jaar ervoor. In 1973 boerde Veronica niet slecht. Op 20 juni was de omzet al een slordige Fl. 7,0 miljoen gulden. (3,2 miljoen euro). Hoe ging dat in z’n werk, met die reclamespots die in programma’s gedraaid moesten worden? De technicus en dj kregen van de reclame afdeling de lijst met de codenummers en namen van de reclamespots. Op die lijst de tijd waarop de reclame gedraaid moest worden. Dat gebeurde meestal bij benadering. Dit is zo’n reclamelijst van het uur tussen 16.00 en 17.00 uur op 9 oktober. Dat was de Lex Harding show. De reclame spots kwamen altijd op een klein bandje bij Veronica binnen.

Maar voordat het zover was werden de spots die altijd op een klein bandje binnenkwamen “overgezet” op een jinglecartridge, dat is een plastic doosje met daarin een eindloos bandje zoals hier te zien is.

geboekte spots	reclamelijst	reclamebandje	reclamecart	cartapparaat

Dat gebeurde op de kamer van chef-techniek Karel van der Woerd. Het roodomlijnde apparaat is de machine waarop dat gebeurde.

Tegelijkertijd kreeg de reclamecart een codenummer dat in het reclameboek werd geschreven Dit boek kwam pas geleden bij een oud collega tevoorschijn tussen wat oude Veronicabladen .........

Als dat allemaal gebeurd was gingen de reclamecarts in de rekken op de gang bij de studio’s. En de technicus of de dj konden daar de reclame’s voor het desbetreffende uur vandaan halen. Zoals technicus Dick Boll hier doet.


reclameboek	reclamecarts	Dick bij reclamerek

	Halverwege juni verscheen er een uiterst merkwaardige single van “Het Kabaret voor de overlevenden” met de titel “Voor de overlevenden”. Met begeleiding van orgelmuziek werden alle namen van medewerkers opgelezen. Volgens mij hebben wij de plaat nooit gedraaid. Rob Out schreef op de hoes “Bah” (zie rode pijl) Het is mij niet duidelijk geworden wie de echte uitvoerenden waren. Maar hier is een klein stukje >>>
		voor de overlevenden
hoes			single

Maar voordat het zover was werden de spots die altijd op een klein bandje binnenkwamen “overgezet” op een jinglecartridge, dat is een plastic doosje met daarin een eindloos bandje zoals hier te zien is.

geboekte spots	reclamelijst	reclamebandje	reclamecart	cartapparaat


reclameboek	reclamecarts	Dick bij reclamerek

	Halverwege juni verscheen er een uiterst merkwaardige single van “Het Kabaret voor de overlevenden” met de titel “Voor de overlevenden”. Met begeleiding van orgelmuziek werden alle namen van medewerkers opgelezen. Volgens mij hebben wij de plaat nooit gedraaid. Rob Out schreef op de hoes “Bah” (zie rode pijl)
hoes		single
Na ruim 40 jaar!, in 2014 werd mij duidelijk wie er achter zaten. Ik kreeg een mail met daarin het hele verhaal wie er achter de plaat zaten. Het waren notabene scholieren uit Hilversum om de hoek van de Veronica studio dus ! Marcel Bergema, één van de scholieren schreef in z’n mail: “Ik ben heel verbaasd over het uitbrengen van de single. Ons is verteld dat hij niet is uitgebracht. We hebben er daarna nooit iets van gehoord. Voor ons was het een teleurstelling maar we waren wel trots een keer in de studio te hebben gestaan voor een professionele opname.
Die wij zijn een paar oud-leerlingen van het Comenius College in Hilversum. Toen we daar nog op school zaten verzorgden we cabaret-avonden met vrij veel succes. Na het examen gingen we door als groep "Voor De Overlevenden" en hebben een paar keer opgetreden op scholen in het land. Daarna ging ieder 'zijns weegs'. In Loosdrecht (ik meen bij Jachthaven Van Dijk) werd in juli 1973 een talentenjacht gehouden, vergelijkbaar met Cameretten. Ons groepje won geen prijs maar werd wel uitgenodigd om het Veronicanummer op te laten nemen. De kern van ons groepje werd gevormd door Peter van Pagée (hij schreef de tekst), Hubert Zinkstok en ondergetekende. De oorspronkelijke tekst bevat ook namen van Radio Noordzee collega’s. Die versie is nooit opgenomen.
		oorspronkelijke tekst

	Later is de tekst veranderd en bevat uitsluitend Veronicanamen. Die laatste is van mijn hand en was kennelijk bedoeld om het lied te veranderen van een requiem in een strijdlied. En hem daarmee zelfs voor Rob Out acceptabel te maken... Er is verder niks mee gedaan. Ook de tekst van dit lied is nogal plechtig, dat hoorde bij die tijd of bij ons cabaretgroepje. Maar hier is een klein stukje zoals de plaat oorspronkelijk werd opgenomen >>>
		voor de overlevenden
alternatieve tekst

Op 21 juni vlak voor het begin van het Tweede Kamer-debat verscheen er een opinie-onderzoek van bureau Veldkamp. Zij hadden in opdracht van Veronica onderzocht, hoe de Nederlandse bevolking stond ten opzichte van Veronica. In het kort gaf dat onderzoek de volgende cijfers te zien. In een bliksemonderzoek dat het bureau Veldkamp* in de afgelopen week uitvoerde op basis van een volledig representatieve steekproef kwamen de volgende resultaten naar voren:*
-	75%	luistert naar zendschepen;
-	80%	is voorstander van dergelijke zenders;
-	8%	is tegenstander van dergelijke zenders;
-	74,4%	is expliciet voorstander van Radio Veronica;
-	21,4%	zou lid worden van een omroepvereniging Veronica (ter illustratie: de grootste omroepvereniging op dit moment - de AVRO- beschikt over een ledenbestand van 15,1% van de Nederlandse bevolking);
-	8%	van de voorstanders van Veronica stemde op splinterpartijen;
-	10%	stemde op VVD en DS'70;
-	17%	op confessionele partijen;
-	29%	stemde op een van de progressieve partijen;
-	16%	niet gestemd;
-	19%	niet stemgerechtigd;
-	1%	geen informatie;
-	24%	van de aanhangers van Veronica bevindt zich in de leeftijdsgroep van 12-19 jaar;
-	36%	bevindt zich tussen 20 en 24 jaar;
-	23%	is tussen 34 en 49 jaar.

	Dagblad De Telegraaf maakte er het volgende stuk over: 'Veronica veruit het populairst in onze ether' en 'Overwinning geeft moed' Naar aanleiding van het onderzoek maakte Tom Collins een spot >>>
		spot Tom
Telegraaf			Tom Collins
	We hoopten dat de cijfers enkele Kamerleden, die sceptisch tegenover Veronica stonden, op andere gedachten zou brengen. Het mocht niet zo zijn - bleek later wel. De strijd om de luistercijfers kreeg een vervolg. De NOS publiceerde op de eerste dag van het Tweede Kamer-debat ook weer een luisteronderzoek, maar met geheel andere cijfers. Het Parool maakte daar melding van. Rob Out stuurde ook nog elk afzonderlijk Kamerlid een brief, met daarin kort opgesomd waar Veronica voor staat en wat haar toekomstplannen zijn:
Parool

Geachte dames en heren, Enkele uren voor de debatten over de wetsontwerpen 11373 en 11374, willen wij nogmaals het volgende onder uw aandacht brengen: De Veronica Omroep Stichting ziet het in de ether brengen van het Radio Veronica programma als enig doel; te bereiken door de harer zijds ingediende aanvrage tot het komen van zendtijd ex artikel 19, onder het afzien van het behalen van winst. Op grond van:
1.	Het 13-jarige bestaansrecht.
2.	Het niet aanwezig zijn van een alternatief of de mogelijkheid tot creëren daarvan op Hilversum 3. Zelfs het Jan Nagel plan is mislukt. Zie verklaringen COPRA en NOS-ondernemingsraad.
3.	Beschikbare frequentie. Metingen van onafhankelijke technici hebben aangetoond dat twee frequenties voor Nederland onmiddellijk bruikbaar zijn, t.w. 538 en 557 meter. Daarnaast wil de VOS ook genoegen nemen met de bestaande regionale 188 meter, dan wel de tweede internationaal als regionaal beschikbare frequentie van 204 meter.
4.	Rechtvaardiging. De rechtvaardiging van deze aanvraag moet gevonden worden in:
	1.	Aangetoonde bevrediging (muziek) culturele waarde.
	2.	Geheel eigen karakterdoor horizontaleprogrammering en presentatie met centrale programmaleiding
	3.	Populariteit van de Veronica-programma's, aangetoond door recente onderzoeken als:
		-	NOS-meting 1e kwartaal 1973
		-	Veldkamp-rapport juni 1973
	4.	Welsprekende acties als:
		-	2 miljoen adhesiebetuigingen, “Veronica blijft als u dat wilt"
		-	een ongekend grote demonstratie in Den Haag op 18 april jl.
5.	Geen discriminatie bij uitzondering Veronica. Enige discriminatie met andere zeezenders is niet meer aanwezig. Radio Noordzee heeft nl. bewust de weg gekozen van een omroepvereniging.
6.	Geen kosten. Financieel behoeft de invoering van een Veronicaalternatief op geen enkele tegenstand te stuiten:
	-	de geringe kosten van het bestaande Veronicaprogramma (een uitgebreide kostenstaat is u reeds toegezonden)
	-	de regeling in de omroepwet, dat 24 minuten maximaal reclame toestaat, zou de uitzending van VOS niet alleen selfsupporting maken, maar zou tevens een belangrijk surplus opleveren voor de STER.

In vertrouwen op uw gevoel voor 't belang van miljoenen luisteraars, met verschuldigde hoogachting, VERONICA OMROEP STICHTING De Volkskrant was Veronica nooit zo goed gezind en met het Tweede Kamer-debat in het vooruitzicht was er op 23 juni een artikel te lezen met de titel: ”Veronica heeft z’n tijd gehad”.
	Volkskrant
Ook op 23 juni werd er een voetbalwedstrijd georganiseerd tussen een ploeg van Tweede kamer-leden en een elftal van Veronica. Dat gebeurde in Wateringen. We gingen er in een touringcar naar toe en de stemming zat er goed in. Aan de zijlijn hadden zich wel een aantal mensen verzameld voorzien van een spandoek. De VPRO radio, Nico Haasbroek, maakte er een reportage van die helaas niet bewaard is gebleven. De uitslag? Onbeslist ................
	Telegraaf	voetbal
Vlak voor de Tweede Kamer-debatten, op 22 juni, vroeg de een paar weken eerder opgerichte VOS (Veronica Omroep Stichting) aan de minister van CRM om te mogen uitzenden op basis van artikel 19 van de omroepwet. Dit artikel maakt het mogelijk om als organisatie zonder leden zendtijd te krijgen, ‘vermits er een culturele behoefte is’. De VOS wilde zonder winstoogmerk programma’s, zoals die door radio Veronica worden gemaakt uitzenden via een nieuwe zender genaamd Hilversum 4. De ‘4e frequentie variant’. Citaat: “Dat zou kunnen via de huidige Veronica* golflengte of de golflengte 188 meter die door regionale omroepen wordt gebruikt”.* De VOS schreef in haar verklaring goedkoper te kunnen werken dan Hilversum 3 in aangepaste vorm. Verslaggever Link van Bruggen van AVRO’s radiojournaal ondervroeg Rob Out over het plan. En hier is de officiële brief met de aanvraag.


				AVRO Link van Bruggen
VOS aanvraag (1)	VOS aanvraag (2)	VOS aanvraag (3)	dagblad Trouw 23 juni

Het dagblad Trouw berichtte over de aanvraag uitvoerig op 23 juni.

	Het plan van Jan Nagel bracht in Hilversum de nodige beroering teweeg en dat ook bij z’n eigen VARA. De voorzitter van de VARA, André Kloos had ook kennis genomen van de brief van de NOS ondernemingsraad waarin zij uiterst kritisch was betreffende het aannemen van Veronica personeel en zag het plan om bijvoorbeeld Veronica technici naar Hilversum te laten overstappen al mislukken. En hij nam het in een interview op 23 juni zelfs op voor Veronica technici! Ongekend want Kloos was een fel tegenstander van Veronica. Met de kop “Kamer beslist deze week over het lot van Veronica”, verscheen er op 26 juni in dagblad Trouw nog een vooruitblik naar het debat dat op die dag begon. En er waren kranten, die spraken van een “zwakke argumentatie van de anti-Veronicawet”. De VOS werd binnen enkele dagen al een groot succes, getuige dit artikel in de Telegraaf van 2 juli. Maar het aantal “leden” van de VOS in recordtijd toenam, was er toch onzekerheid of de aanvraag wel zou worden gehonoreerd. Rob Out nam in datzelfde krantenartikel al vast een voorschot op de komst van een eventuele omroepvereniging als de minister zou weigeren.
Veronica technici		kamer beslist


zwakke argumenten		aktie succes

Hans Mondt

26 en 27 juni 1973 zouden zeer belangrijke dagen in de geschiedenis van Radio Veronica worden. Op de 26ste (nl) begon in de Tweede Kamer het debat over 2 wetsontwerpen, 11373 en 11374, die beoogden om medewerking aan omroepuitzendingen buiten elk nationaal grondgebied te verbieden.

Hans Mondt was bij de opening van de uitzenddag aan de sombere kant >>>

Rob Out zou later in het boek “Veronica één jaar later” het volgende over de eerste dag van het Kamerdebat schrijven:

“Op 26 juni 1973 kon om tien uur de show beginnen.
Ter behandeling de wetsontwerpen 11373111374, die de bestrijding van omroepuitzendingen buiten elk nationaal grondgebied beoogden. Ingediend op 30 juni 1971 onder het kabiiet De Jong, op 6 februari 1973 door het kabinet Biesheuvel voorzien van een Memorie van Antwoord en het eindverslag werd uitgebracht door het kabinet Den Uyl op 29 mei 1973.
Voor de zitting voor geopend kon worden verklaard door kamervoorzitter Vondeling hadden sommige politici al behoorlijk de pest in. De meeste autoruiten waren volgeplakt met de sticker ,,Veronica moet blijven" en een grote groep Veronicafans had de voor- en tegenstanders al snel herkend. ARP-fractieleider Aantjes werd uitgejouwd. Hans Wiegel werd met toejuichingen begroet. In een hoek op het Binnenhof stond een van hout gemaakte kopie van het Veronicaschip. Het Westland liet opnieuw niet afweten trouw aan Veronica te bewijzen. Nog een ARP-er kwam in moeilijkheden. Roolvink werd staande gehouden door met shirts en stickers getooide jongeren. Hij wilde er niets van weten en moest zich onder hoongelach een weg naar de ingang van de Tweede Kamer banen. Binnen moest hij zich verontschuldigen bij de kamervoorzitter omdat hij te laat was. Woedend viel hij uit tegen de VVD-ers die zich met ,,dit gespuis" hadden ingelaten. Ook Schakel van de ARP werd te veel buiten opgehouden en maakte bij zijn binnenkomst zijn verontwaardiging tegenover iedereen kenbaar. Slechts met harde tikken van de voorzittershamer kon de rust hersteld worden.”

Einde citaat Rob Out.

	De standpunten en toespraken van de diverse partijen in de Tweede Kamer stonden van te voren al vast en waren op papier gezet. Van de meeste partijen zijn hier de documenten in te zien. Ook zijn alle door ons gearchiveerde stukken te zien die betrekking hebben op het Tweede Kamerdebat. De “handelingen”, het schriftelijke verslag van het debat zijn hier te lezen. Met een klik op het boek worden de documenten toegankelijk.
2e kamer standpunt		2e kamer debat

	Het zou in het kader van dit jaaroverzicht te ver voeren om al het audiomateriaal te laten horen dat in ons archief zit. Daarom een aantal losse montages van uitspraken van de woordvoerders tijdens het debat. De fragmenten worden steeds aangekondigd door Tom Collins. Er werd voor de live uitzendingen tijdens het Tweede Kamer-debat een speciale nieuwsjingle gemaakt. Hoe dat ging kun je hier beluisteren, “we schakelen over naar studio 2”. Technicus Ad Bouman, Lex Harding en Klaas Vaak zijn aan het stoeien en de opname recorder liep gewoon door.
Tom Collins		nieuwsjingle

Ik zal de omstandigheden proberen te beschrijven waaronder we in die dagen werkten om de luisteraar zo snel mogelijk op de hoogte te brengen van het laatste nieuws uit de Tweede Kamer. Journalisten van De Telegraaf wezen ons er op dat het mogelijk was om via een mobilofoon berichten door te geven. Maar er was een probleem, een eerdere aanvraag voor een mobilofoon aan boord was door de PTT al eens afgewezen.

Juul met Sennheiser

Het volgende plan kwam op tafel: er werd een mobilofoon, die we leenden van Cyril Speyer, aan boord gestationeerd. Cyril had zich eerder al eens ingespannen bij promotionele activiteiten voor Veronica. Z’n vader was de uitbater van de Scheveningse pier en Club Veronica en hij had een mobilofoon in de auto. De mobilofoon lag bovenop de platenkast in de boordstudio en je mocht er van Rob Out niet eens naar wijzen. Er werd alleen op geluisterd. En in de auto van Telegraaf verslaggever Anne Geelof bij het Scheveningse kantoor van rederij de Ruiter maakten we opnamen van zijn mobilofoon - de ANNA 1116, van het nieuws dat uit de Tweede Kamer werd doorgebeld door Cyril Speyer. Het geluid van de mobilofoon in de auto van Anne Geelof werd weer doorgeseind via een klein zendertje, de Sennheiser microport, naar de tijdelijke studio bij rederij de Ruiter. Of we voor die Sennheiser een vergunning nodig hadden hebben we niet gecontroleerd. Op de foto rechts boven mijn hoofd de Sennheiser.

Als Cyril uit de Tweede Kamer belde, zei hij altijd dat hij nieuws had voor de telex zodat de mobilofoondienst niet zou weten waar het nieuws uiteindelijk naar toe ging. Ook is de nog jonge parlementair verslaggever Kees Lunshof (†) van De Telegraaf horen. Hij werd later adjunct-hoofdredacteur van diezelfde krant.

Klaas met pijp

En zo kon er dus vanuit de Tweede Kamer gebeld worden naar de mobilofoon bij rederij de Ruiter en dat gesprek werd dus opgevangen aan boord van de Norderney. Een compilatie van dat mobilofoon verkeer op de dag dat er gestemd werd over de wetten, 28 juni 1973 in de middag.

En dat nieuws was dan binnen enkele minuten weer via de zender te horen. Lex Harding, Klaas Vaak en Tom Collins zaten live aan boord en deden vaak rechtstreeks verslag. Luister naar een paar fragmenten die werden opgenomen op de dag van de uiteindelijke stemmingen, 28 juni.


mobiel verkeer	28 juni Lex en Klaas	28 juni Lex	28 juni Klaas en Lex	Lex en Tom

Een opmerking bij het laatste audiofragment, door alle spanning over de afloop van de stemming, maakte Tom Collins bij het voorlezen (zoals we konden horen) een foutje, hij vertelde dat de tegenstanders van de wetten onder meer KVP, PvdA en de PPR waren. Hij bedoelde ongetwijfeld de voorstanders!

Ook een uitzonderingspositie of een overgangstermijn zat er dus niet meer in!
Goed de complete uitslag van de stemming voor ratificering van het Verdrag van Straatsburg tegen zeezenders was als volgt:
Voor: KVP, CHU, ARP, PVDA, PPR, PSP, SGP, GPV, deel D’66
Tegen: VVD, DS’70, CPN, Boerenpartij, RKPN en twee leden van D’66.
De stemverhouding was: 95 voor en 37 stemmen tegen ratificering. En daarmee was het doodvonnis voor Veronica in feite getekend!
Radio Nederland Wereld Omroep presentator Jan Meijerink zette het allemaal nog eens keurig op een rijtje.

Maar officieus stond de uitslag al op 27 juni vast. Want zoveel was tijdens de tweede dag van het debat al duidelijk geworden. Dat had het AD dus al goed gezien.

In datzelfde AD stond op 27 juni een pagina grote advertentie van diverse bedrijven uit het gehele land die vonden dat Veronica en Noordzee moesten blijven. Ook de VVD steunde de advertentie.

bewijs van toegang

We kregen tijdens het debat toestemming om vanuit een ruimte van de Tweede Kamer alles op te nemen, dat deden Atze Veenstra en Sytze Gardenier. We hadden daartoe speciale toegangsbewijzen, hier die van technicus Sytze Gardenier.

Die banden werden naar een tijdelijke studio gebracht die Karel van der Woerd en Juul Geleick hadden ingericht bij rederij de Ruiter. Daar werden de banden afgeluisterd en gemonteerd en die montage’s werden met een zeer snelle boot van Koos de Gier, de Seanews, naar het schip gebracht.

De tijdelijke studio bij rederij de Ruiter.

Jan Meijerink

AD steunadvertentie


de Seanews	Karel van der Woeerd en Juul Geleick in de studio bij rederij de Ruiter		Hans Mondt en Juul Geleick

Dit zijn de aantekeningen die Sytze en Atze maakten bij de Tweede Kamer-banden en een uiteindelijke montageband, zoals die in de tijdelijke Scheveningse studio door Karel en Juul werd gemaakt.


aantekeningenlijst banden 2e kamer 1	(2)	(3)	(4)	2e kamer band

Rob Out ging regelmatig op de publieke tribune kijken hoe het debat vorderde, z’n gezicht staat alles behalve vrolijk.

Zoals we weten verliep het Tweede Kamerdebat teleurstellend. Op het Haagse Binnenhof hadden zich veel aanhangers verzameld die luidruchtig hun teleurstelling lieten blijken over de stemming. De situatie was dermate bedreigend, dat Lex via de zender een oproep deed om de kalmte te bewaren.

Lex vroeg dringend om nieuwe instructies over wat hij moest zeggen op de zender en vroeg de demonstranten nogmaals om toch vooral rustig te blijven.


	Lex vraagt om kalmte	Rob maant om kalmte	Lex instructies
Rob Out publieke tribune 2e kamer				Rob Out

Rob Out verscheen ook op Het Binnenhof om de betogers tot kalmte te manen.


de Seanews	Karel van der Woeerd en Juul Geleick in de studio bij rederij de Ruiter		Hans Mondt en Juul Geleick


aantekeningenlijst banden 2e kamer 1	(2)	(3)	(4)	2e kamer band


	Lex vraagt om kalmte	Lex instructies
Rob Out publieke tribune 2e kamer			Rob Out


de ministers	overleg (1)	overleg (2)

Een kijkje achter de regeringstafel met van links naar rechts: Harry van Doorn (minister CRM), Michel van Hulten (staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat), Dries van Agt (Justitie) en Peter Kooijmans (staatssecretaris van Buitenlandse Zaken).

Tijdens schorsingen van het Tweede Kamer-debat werd er vaak koortsachtig overleg gevoerd met een paar Kamerleden. Op de foto’s is dat mooi te zien. Overleg tussen Wim Keja (VVD), Rob Out, Bull Verweij en mevrouw Van Veenendaal-Van Meggelen (DS'70).

En overleg tussen Veronica PR-man Rob Kuil, Wim Keja (VVD) Rob Out en opnieuw mevrouw Van Veenendaal-Van Meggelen (DS'70).

En wat vaak gebeurt in Den Haag, de moties die worden aangenomen, verdwijnen snel weer in de vergetelheid. Zo ook die van de heer P. van der Sanden, die vraagt om een vierde frequentie met daarop een Veronica-achtig programma. Zodat ook Veronica personeel kon worden ingeschakeld.

Een paar jaar later, in 1975 deed dhr. van der Sanden z’n beklag bij minister van Doorn, zoals Dagblad Trouw wist te melden op 13 maart 1975.


motie van der Sanden	motie niet uitgevoerd	Veronicablad (1)	Veronicablad (2)

Enkele maanden later, op 29 maart 1975, deed hij dat nog eens dunnetjes over in het Veronicablad.

Terug naar 1973, vlak na de stemming op 28 juni gaf Rob Out in perscentrum Nieuwspoort een persconferentie. De boodschap die hij daar gaf werd door Lex Harding om 16.20 uur voorgelezen op de zender. Lex legde ook nog uit welke moties er waren aangenomen. In het bericht werd voor het eerst gewag gemaakt van een alweer een nieuwe vereniging, de ‘Vereniging tot steun aan de VOS’. De vereniging zou dezelfde doelstelling krijgen als de VOS. Saillant detail, in de officiële verklaring stond namelijk dat Veronica geen omroep wilde worden!

Rob Out legde het in z’n boek “Veronica een jaar later” zo uit:

“Rob Kuil maakte het voorlopige bestuur van de vereniging bekend, waarin behalve Bordewijk en ik zelf ook de kamerleden mr. Geurtsen VVD en mr. Berger DS’70 zitting hadden genomen. Anneke Goudsmit van D'66 had het voorstel in overweging genomen. ,,Het idee van de Vereniging tot steun aan de VOS staat onder aanbeveling van de heer Coppes van de PPR. "Bordewijk probeerde de aanwezige journalisten duidelijk te maken dat het niet in eerste instantie om een omroeporganisatie ging. “Wij geloven nog steeds dat er een reële mogelijkheid voor een alternatief in artikel 19 van de omroepwet zit. Dus geen totaalprogramma, maar een speciaal programma. Mocht nu blijken dat daar ook geen mogelijkheid tot voortbestaan in zit, dan moeten wij serieus overwegen een omroeporganisatie te worden zoals alle andere. Dus wél met een totaalprogramma en alle andere verplichtingen die de omroepwet stelt. Als dat gebeurt zullen we dat onze leden en luisteraars onomwonden duidelijk maken. Wij zullen dan langs andere wegen, bijvoorbeeld via samenwerking met andere omroeporganisaties, proberen te komen tot een soort Veronicaprogramma op H’sum 3".

mededeling

Er waren inmiddels dus wel een paar Kamerleden die wilden toetreden tot het bestuur van de “Vereniging tot steun aan de VOS“. Er werd ook gevraagd aan de mensen in het land om de steun kracht bij te zetten door fl. 5,00 (€ 2,22) over te maken ten name van de “Vereniging tot steun aan de VOS“. De gehele officiële boodschap luidde als volgt.

Hier is de kaart waarover Lex sprak.


kaart	VOS-lid vriend	Vereniging wacht af	krantenkop

De kranten pikten het direct op. Sommige kranten maakten aardige koppen over het de dag tevoren gehouden debat.

Maar tussen alle spanningen van het Kamerdebat was er ook tijd voor ontspanning. Cees Manintveld ging “fietsen” en Lex gooide een hengeltje uit.

Eén van de aardigste en vooral ook leuke aandeelhouders van Veronica was de heer William Pont. Hij was altijd vrolijk en was voorzien van een beetje bekakte stem. Vaak was hij te vinden bij belangrijke activiteiten, zoals de zeilrace en natuurlijk ook het zo belangrijke debat over de toekomst van Veronica. Hier loopt William rond op het Haagse Binnenhof.


		Ben Cramer
Cees en Lex	William Pont		Ben Cramer

Al vrij snel na het Kamerdebat nam Ben Cramer weer een speciaal “strijdlied” op. De melodie kenden we al maar nu werd de tekst een beetje aangepast.

	Er waren ook mensen uit het land die zich per brief gericht hadden tot de minister president Drs. Joop den Uyl. Ze maakten zich zorgen over het eventuele verdwijnen van Radio Veronica. Hij schreef deze luisteraar op 29 juni de volgende brief. De sfeer in het Veronica gebouw was er na het teleurstellende debat in de Tweede Kamer en de daarop volgende stemming, ook niet echt vrolijker op geworden. Dat was ook te horen in een programma van Rob Out waarin hij vertelde over een ontmoeting met een journalist die vroeg of de luisteraars niet moe werden van al die acties-oproepen na elkaar. Rob ging zelfs zover om de 28 juni een zwarte dag in de geschiedenis van Nederland te noemen. Als gevolg van de uitkomst van het Kamerdebat werd besloten op 30 juni 1973 wel het gedrukte exemplaar van de Veronica Top 40, te laten verschijnen maar dan leeg – uit protest! De lijst werd wel gewoon samengesteld, maar dus niet afgedrukt. Lex maakte dat op 28 juni vlak voor 14.00 uur als volgt bekend. De opname is helaas niet helemaal vlekkeloos omdat er nogal veel onweer in de lucht zat. >>>
		zwarte bladzijde
brief

		Lex geen Top 40
lege Top 40

	Rob Out stuurde en telex naar het ANP waarin het besluit om geen Top 40 te laten verschijnen werd toegelicht. De platenmaatschappij stuurde naar aanleiding van het niet verschijnen van de Top 40 een telegram naar politici en de minister president. Grappig om te zien dat de beslissing om de Top 40 niet uit te zenden al op maandag de 25e juni is genomen (zie rode kader in nu volgende afbeelding). Hoe zat het nu precies met de Top 40 uit die week. Zelfs bij navraag bij enkele oud collega’s blijven er vele onduidelijkheden bestaan. Oud-collega Sieb Kroeske zegt dat hij van Gerda Mijnhout uit de discotheek (zij belde de handelaren altijd op maandagochtend) een compleet samengestelde Top 40 had ontvangen, met daarop enkele veranderingen in haar handschrift. Helaas wil Sieb dat exemplaar niet ter beschikking stellen. Gerda betwijfelt trouwens of dat exemplaar werkelijk bestaat. Wel hebben we van Sieb de top 40 gehad die hij gemaakt heeft op basis van de gegevens van de fotokopie van Gerda - zoals hij het zegt. Je kunt ‘m hier dan toch bewonderen, “de nooit gepubliceerde Top 40 van 30 juni 1973.”
telex		telegram politiek


telegram geen Top40		Top 40

	Een Top 40 promo van Lex. Evenals in 1972 werd er in samenwerking met Club Veronica op de Scheveningse pier in de zomer weer de Miss Scheveningen-verkiezing gehouden. De gelukkige werd de 22-jarige Marja van Rheenen uit Den Haag.
promo Top 40
		miss Scheveningen

communiqué

Toen de Tweede Kamer de wetsontwerpen had aangenomen, was het tijd geworden voor de vakbond Mercurius om te kijken hoe het personeel van Veronica ondergebracht kon worden in Hilversum. De ledenvergadering van Mercurius op 28 juni bracht het volgende communiqué naar buiten.

Volgens dat communiqué was het Veronica-personeel die maand gevraagd of ze onder deze condities het plan wilden steunen. De deadline was 2 juli. Bij een positief signaal zou er dan uiterlijk op 5 juli een gesprek volgen tussen het Veronica-personeel en een delegatie van de werkgevers namens de omroepen. Maar tussen de regels door wordt alweer duidelijk dat men in Hilversum niet stond te trappelen om Veronica-personeel de helpende hand te reiken.

Uiteindelijk ging een meerderheid van het personeel niet in op deze uitnodiging omdat ze dat ‘nog niet opportuun achtte’. Er werd tenslotte nog uitgezonden.
Rob Out stuurde weer een telex met dat besluit de wereld in.

En het werd natuurlijk weer snel opgepikt door de kranten.


telex Rob	niet praten	telex	Mercurius (1)	Mercurius (2)

En hier stond in Lapershoek dan de inmiddels beroemde telex waarmee alle berichten de wereld ingestuurd werden ............... Op 18 juli bracht Mercurius op de voorpagina van het vakbondsorgaan een groot artikel over de zeezenders en de werkgelegenheid. Toch waren er bij enkele medewerkers wat twijfels ontstaan over de levensvatbaarheid van Veronica op langere termijn. Ik was er één van. Op 5 juli was er toch een gesprek van enkele Veronica mensen met een delegatie van de NOS. Voor de duidelijkheid, de andere in dit communiqué genoemde Veronica medewerkers die in alle openheid spraken met de NOS waren Klaas Vaak en Chiel Montagne. En Mercurius (lees Jan Nagel) had na dat oriënterende gesprek alvast een ontwerp communiqué klaar liggen. Ook verscheen er later een mededeling voor NOS medewerkers, waarin dat gesprek van 5 juli nog eens officieel bevestigd wordt.
	Mercurius)

	NOS mededeling

Ikzelf was dus wel geïnteresseerd in een baan als programmatechnicus bij de NOS. Mijn twijfels over m’n toekomst bij Veronica als omroep organisatie heb ik destijds keurig gemeld bij onder meer Rob Out. Dit omdat het er naar zo’n beginnende omroep als Veronica maar enkele mensen mee konden. En ik ook nou niet één van de grootste vrienden van Rob Out was.
Ik heb uiteindelijk een tweede gesprek gehad met de heer de Wilde, de NOS-personeelsfunctionaris en daarna met de chef programma techniek NOS de heer J. Vos en z’n adjunct.

Ik werd ondervraagd over mijn kennis van bijv. de Franse taal (want stel je voor dat ik een lijnverbinding moest aanvragen met Frankrijk ...). M’n opmerking dat als de Franse technicus nu ook Engels sprak zou dat een stuk handiger zijn werd afgedaan als onzin. Ook m’n kennis van stereogeluid werd getoetst. (die kennis was natuurlijk niet zo groot omdat wij bij Veronica alles in mono deden).
En last but not least, was het salaris een probleem. Bij een eventuele overgang naar de NOS moest ik minstens 40% !!! aan salaris inleveren. Ja, we verdienden gewoon goed bij Veronica. Enfin, de ontmoeting met de heer J. Vos was een uiterst teleurstellende. Ik heb daarvan melding gemaakt bij Jan Nagel en gezegd dat ik m’n “sollicitatie” zou heroverwegen. Dat leek Jan natuurlijk geen goed idee, want daarmee stortte een pijler onder z’n hele plan in. Namelijk het overhalen van Veronicamensen om “het schip op termijn te verlaten”. En daarmee de solidariteit te doorbreken.

Later diezelfde dag werd ik gebeld door de heer K. De Wilde (personeels functionaris) of ik alsnog wilde praten want hij zou de mensen van programmatechniek er van proberen te overtuigen dat mijn “overstap” van belang was.
Ik heb toen gezegd dat ik er vanaf zag om niet een “een politieke speelbal” te worden. Al met al waren die weken niet een leuke periode, ook al omdat m’n Veronica collega’s niet altijd begrepen waarom ik verder keek dan mijn horizon bij Veronica. Het vak van Radiomaken was m’n lust en m’n leven maar een aantal collega’s leefden in mijn visie wat teveel bij de dag.

	Vlak na m’n weigering om verder te praten met de NOS en Jan Nagel vroeg Rob Out of ik bereid was om mee te werken aan een interview in de Telegraaf over m’n gesprekken met de NOS. Na veel aarzelingen heb ik daarin toegestemd. Want ook Rob Out had bedoelingen met dat interview. Berry Zand Scholten nam het interview af. Z’n opzet van dat interview is hier te bewonderen inclusief de voorgestelde veranderingen, waarvan één interessant is. Mijn opmerking dat Jan Nagel en de NOS met “fairplay” hebben gehandeld werd namelijk geschrapt! Kijk maar in de rechter kantlijn (zie kader). Die opmerking kwam Rob Out denk ik niet goed uit .................
opzet intv. Juul - Telegraaf (1)		opzet intv. Juul - Telegraaf (2)

Het zou dus uitmonden in een artikel dat De Telegraaf plaatste. Het Telegraaf-artikel zelf is in het Veronica-archief niet bewaard, maar ook andere kranten pikten het op.

Al dat geharrewar over de gesprekken en de ontkenningen daarover resulteerde in een uitnodiging van vakbond Mercurius op 23 juli voor een spoedvergadering in het Hilversumse Hof van Holland.


			opening Jan Nagel
Juul	moordend	Mercurius overleg

	Wat er op die vergadering allemaal precies is besproken is mij niet meer bijgebleven. Maar er werd wel door Jan Nagel verslag gedaan van onder meer de uitkomst die het verzoek aan de NOS had gehad om Veronica-personeel over te nemen. We hebben die bijeenkomst destijds opgenomen maar de geluidskwaliteit is van dien aard dat het niet loont er hier veel van te laten horen. Wel de opening door Jan Nagel. En paar dagen na deze bijeenkomst werd er op 26 juli een persbericht bij Veronica uitgegeven. Nieuwslezer Freek Simon het persbericht zelfs live voor. Er circuleerden in kranten destijds de namen van nog meer collega’s die contacten hadden met de NOS. Zo zagen we de namen van Stan Haag en Tineke. Zij zouden gesproken hebben met het hoofd lichte muziek van de NOS, Joop de Roo. Maar ze hebben dat altijd ten stelligste ontkend. Tineke ging zelf zo ver dat ze in haar avondprogramma over haar vermeende sollicitatie sprak. En na nog een aantal “schermutselingen”, zoals Rob Out ze noemde, was het contact tussen de Veronica medewerkers en de vakbond Mercurius ernstig bekoeld geraakt. Er waren ook mensen die als gevolg van het Tweede Kamerdebat en het goedkeuren van de zogenaamde “anti-Veronica wetjes” hun lidmaatschap van een Hilversumse omroep opzegden. In dit geval was dat bij de AVRO en die stuurde de volgende brief naar mensen die een bedankje hadden gestuurd. En de NCRV deed dat zelfs met een hele lange brief van zo’n 6 kantjes.
		Freek Simon
Freek Simon

		Tineke
personeel blijft

AVRO (1)		AVRO (2)


NCRV (1)	NCRV (2)	NCRV (3)	NCRV (4)	NCRV (5)	NCRV (6)

Daags na de Tweede Kamerdebatten en als ondersteuning van de aanvraag voor zendtijd op basis van artikel 19 van de omroepwet, werd op 1 juli het Alarmschijven-weekeinde gehouden. Er werden zoveel mogelijk alarmschijven gedraaid onder het motto “Alarm voor Veronica”. Er werd live uitgezonden vanaf de Norderney door onder meer Lex Harding en Klaas Vaak. In dat programma werd opgeroepen om toch maar vooral lid te worden van de VOS (de Veronica Omroep Stichting) en 5 gulden over te maken. Amper 3 weken later zou Klaas, nadat hij weg was bij Veronica rond 20 juli, verklaren dat hij het met die oproep niet eens was! In het Parool zei hij dat hij slechts twee dagen mee had gedaan aan de oproep.

Tom

Dit is in ieder geval een spot, die Tom (Klaas) maakte en op 28 juni werd uitgezonden.

Klaas wilde zich niet aan de actie conformeren en vroeg zelfs om naar de nacht terug te gaan, waar minder vaak werd geroepen om 5-gulden leden voor de VOS. Klaas had er bezwaren tegen om de jeugd op te roepen vijf gulden te sturen, omdat ze vanwege de leeftijdsgrens van 18 jaar toch meestal niet mee zouden tellen. Daar had hij wel een punt. En met ingang van 12 juli kreeg Klaas inderdaad meer nachturen en werd het programma Radiodrama weer geprogrammeerd van 24.00 tot 02.00 uur. Klaas maakt daar in z’n programma van 11 juli uitgebreid gewag van. Twee dagen daarna werd het “verlengd” tot drie uur. In één van de laatste Radiodrama’s, die van 13 juli, maakt Klaas wel een paar toespelingen waaruit op te maken valt dat er iets broeit. Zo maakt hij de opmerking; “ik had graag Gerard Cox willen draaien met ‘Wie wijst mij de weg in Hilversum’, dat doe ik maar niet want dat wordt verkeerd uitgelegd”.

	In de volgende aircheck is duidelijk z'n "geestdrift" bij de oproep om 5 gulden te storten op 1 juli te horen. Uiteindelijk mondde de bedenkingen van Klaas uit in een schorsing. Terugkijkend is de schorsing van Klaas en z’n uiteindelijke vertrek een erg ingewikkeld proces geweest. Er is nooit zoveel over naar buiten gebracht. Of het moest wel in het interview zijn, dat Klaas op 27 juli zelf gaf aan de Volkskrant.
		oproep Klaas
Klaas geschorst

	Daarin stond dat Klaas ook in het Veronicagebouw zelf zijn ongenoegen had uitgesproken over de ledenwerfactie, maar daar is mij eigenlijk nooit veel van gebleken. Zelf zegt Klaas dat hij dat tijdens de drive-in shows ook deed. Die uitingen tijdens de drive-in show waren de reden van schorsing door programmaleider Rob Out, met medeweten van de directie. Niet de contacten die Klaas had gelegd met Hilversumse omroepen, zei Out, of als uitvloeisel van het Plan Nagel, want daar hadden ook anderen zich aan bezondigd. Uiteindelijk vond Klaas dat het tussen hem en Veronica niet meer goed zou komen en bood hij directeur Bull Verweij z’n ontslag aan. En zo gebeurde het dat het laatste programma waarin Klaas te horen was werd uitgezonden op 19 juli. Dat was Muziek Terwijl U Werkt. Hij maakte daar zelf een cassette van zoals we hier kunnen zien. Eén van de laatste spots die Klaas bij Veronica insprak is hier te horen. En een mooie dagsluiting van Klaas uit 1973 (datum onbekend) waarin Klaas de studiodeur van Veronica achter zich dicht trekt ……………
		MTUW Klaas
Klaas weg

		laatste spot Klaas bij Veronica


	dagafsluiting Klaas	Lex en Klaas
cassette	opname © Jan Kat		Klaas en Lex

	Ruim een jaar later, in de laatste week van Veronica, was Klaas weer even terug in de Veronica studio en toen vroeg Lex Harding hem of hij ooit spijt heeft gehad van z’n vertrek. De foto van Klaas en lex hierboven is uit die uitzending in de laatste uitzendweek van Veronica. Na het debat in de Tweede Kamer en de daarop volgende besluiten, was er toch de nodige onrust ontstaan bij het personeel. De directie reageerde daarop met een memo waarin zij het personeel een baan- en salarisgarantie tot 1 juli 1974 aanbood, inclusief een salarisverhoging van 5%! Zie hiernaast het memo van Bull Verweij. Terug naar begin juli, het was tijdens het Kamer debat al wel langzamerhand duidelijk dat een aanvraag voor zendtijd op basis van artikel 19 als VOS eigenlijk geen kans zou maken. Het was gewoon onwil van de regering en sommige invloedrijke aan de politiek gelieerde publieke omroepen.
memo Bull Verweij
		Klaas en Lex

Enkele politici die Veronica wel goed gezind waren, zelfs uit het regeringskamp, attendeerden ons erop dat het oprichten van een omroeporganisatie de enige mogelijkheid was, die nog openstond. Maar er was een probleem, de VOS had als stichting geen leden edoch begunstigers. Dus werd de VOO opgericht, omdat de VOS op basis van de organisatievorm nooit een omroepvereniging in de traditionele zin kon worden. Het merkwaardige feit deed zich voor dat de VOS en de VOO gelijktijdige aanvragen hadden lopen voor zendtijd. Op 9 juli werd de VOO opgericht en die kon wel een aanvraag doen op basis van artikel 13 van de omroepwet. Maar dan moest er wel een totaalprogramma gebracht worden, iets dat in de aanvraag op basis van artikel 19 niet hoefde. Nu moest de VOO natuurlijk wel bliksemsnel leden werven om aan de minimumeis van 50.000 leden voor een C-omroep te kunnen voldoen. En dat terwijl de VOS inmiddels al een veelvoud van dat aantal had binnengehaald, althans middels een "voorlopig lidmaatschap" van een "steunvereniging”. Maar men moest echter wel aan de "leden" van de VOS duidelijk maken, dat (zij) ze lid waren geworden van de ‘verkeerde organisatie’, om dat de VOS geen zendtijd zou krijgen. Maar de VOO wel als ze minstens 50.000 leden hadden.

En dat mensen graag lid wilden worden, werd al na anderhalve week bewezen. Want op 13 juli werd het 100.000 ste lid ingeschreven bij de VOS. Vooraf had nieuwslezer Freek Simon de mensen opgeroepen om (de 13e) op deze dag naar de Veronica studio te komen. Er werd toen nog niet bekend gemaakt dat waarschijnlijk het 100.000 lid zou worden ingeschreven. Dit is de originele band waarin Freek samen met technicus Jaap Borst aan boord het spotje in 2 takes opneemt.


Freek's oproep
	Lapershoek (1)	Lapershoek (2)	drukte gezien vanuit de lucht

De drukte bij het Veronicagebouw.
En ook vanuit de lucht was de massale toeloop op het Lapersveld goed te zien.

Om 14.00 uur kon Freek in een speciaal perscommuniqué melden dat het 100.000e lid inderdaad was ingeschreven, het was de heer Willem Eggers uit Rotterdam. Hij kreeg van Rob Out onder meer een Fiat 126 kado.
Die bekendmaking ging als volgt, we laten hierbij de opname horen die Freek samen met technicus Jaap Borst maakte ten behoeve van de uitzending.

In dezelfde uitzending maakte Freek bekend dat de VOS een aanvraag voor een 4e frequentie op basis van art 19 gaat indienen op grond van art 13 van de Omroepwet. Maar wat Freek ook nog in dat gesproken communiqué meldde was minstens zo interessant. Er werd overwogen ook de C-status aan te vragen! En dat was een breuk met alle eerdere uitspraken. De dag voordat het 100.000 lid werd ingeschreven stond er in de Telegraaf ook al dat er werd gedacht aan het aanvragen van een machtiging als “gewone” omroep.

Uiteindelijk werd de spot zo uitgezonden (Freek's aircheck).


Freek's nieuws				Freek's aircheck
	Rob Out en dhr. Eggers	100.000e lid	C-omroep

C-omroep aanvraag

En inderdaad, een paar dagen later op 18 juli was het zover. Opnieuw ging er een persbericht uit >>>

En daarmee was de kogel door de kerk, met deze aanvraag toonde Veronica zich bereid een ‘gewone omroep’ te willen worden. Niet iedereen in het Veronicagebouw was voorstander van. De één liet dat wat meer blijken dan de ander. Ook liet Rob Out al gauw merken wie er eventueel kans maakte om mee te gaan naar die gewone omroep. Uiteindelijk zou er op 30 juli een officiële aanvraag op basis van artikel 13 van de omroepwet gedaan worden. Het gevolg van het plotselinge streven naar een “gewone Hilversumse omroep” was er een scala aan zogenaamde lidmaatschaps bewijzen, soms in verschillende vormen en kleuren, waarvan het mij niet meer precies duidelijk is welk bewijs nu eigenlijk voor welke vereniging was.

De Veronica studio werd versierd met een groot spandoek met de oproep om toch vooral lid te worden.


			giro sessies	5 gulden spot
VOS lidmaatschap	Veronicagebouw	Ad's galmplaat

Ook omstreeks deze periode maakte technicus Ad Bouman een heel stel jingles als ondersteuning van de lidmaatschap acties. Ze gingen bij de Veronica de geschiedenis in als de “Giro sessies”. De opnamen werden gemaakt in Veronica studio 2 en de zang werd gedaan door Patricia & Yvonne Paay en Okkie Huijsdens en Ad gebruikte z’n eigenhandig geconstrueerde galmplaat.

Een korte montage van een paar jingles.

Samen met Tom Collins probeerde Ad Bouman in de studio ook nog een spot te maken waarin werd opgeroepen om 5 gulden over te maken op giro 240024. Het zou een opname sessie worden van dertig minuten. En gedeelte ervan is hierboven te beluisteren.

Veronicablad

Omdat de verwarring over de verschillen tussen VOS en VOO bleven voortduren, legde Rob Out het in het Veronicablad van 11 augustus het nog eens geduldig uit.

Begin september ging het zo goed met de ledenaanwas, dat de aanvraag voor een omroep met de B-status binnen de kortste keren de deur uit kon. Maar ondanks alles ging het maken van programma’s en de andere activiteiten gewoon door. We kregen uit Amerika nog steeds veel platen als eerste en soms ook banden met daarop de nieuwste releases van artiesten. Zoals deze band van The Buoys. De band bevat onder meer het prachtige nummer “Look back America”.

En de Nederlandse platenmaatschappijen brachten ook speciale lp’s uit met daarop een vooruitblik op de komende releases. Hier lp’s van EMI-Bovema.

De lp van The Faces – “Ooh-la-la” kregen we, zoals zo vaak trouwens, binnen zo gauw hij van de persen rolde. En dan was de hoes nog vaak niet gedrukt. Dus kregen we de lp alleen maar in een binnenhoes.

Nog een grappig voorval. Jan van Veen was al enige jaren weg bij Veronica, maar in 1973 was hij weer te horen. Bijvoorbeeld in deze promo voor de nieuwe lp van de groep Alquin.


			Alquin
The Buoys	lp's van EMI-Bovema	The Faces

	Rob Out schreef vaak heel aardige memo’s, ik heb de meeste ervan bewaard, en Rob Out hing ze dan weer op het planningbord vlak voor z’n kamer. Maar dit memo stuurde hij rechtstreeks aan de technici aan boord. Zij hadden kennelijk vergeten in de vroege ochtenduren een band te starten. Het memo dateert uit augustus 1973. Er doken dat jaar nog wel meer aardige memootjes op. Zoals dat kattebelletje van technicus Dick Boll die allerlei excuses verzon hoe het toch gekomen was dat z’n programmatijd niet klopte en of de jongens aan boord het maar even op wilden oplossen. Nog een alleraardigst memo van Dick Boll die in z’n vrije tijd nooit te beroerd was om wat “bij te verdienen”. Dit plakte hij op het planningbord. Tom Collins en Juul Geleick konden er ook wat van, zoals in dit memo te lezen was, dat voor technicus Jaap Borst bestemd was.
Rob's memo		Dick's memo (1)


Dick's memo (2)		Juul en Tom's memo

	Nieuwslezer Dick Klees verliet Veronica in 1972 om bij Radio Nederland Wereldomroep te gaan werken en hij maakte in de zomer van 1973 een item over Veronica bij zijn nieuwe baas. Maar hij vergat de banden uit de studio mee te nemen en kreeg dit memo van een RNW collega! Ja, zo werd er toen in Hilversum nog gedacht over Veronica. We schrijven september 1973. We hadden bij Veronica ook een voetbalelftal dat werd samengesteld door medewerkers maar ook door kennissen van de medewerkers. Het elftal begon op een sportveldje vlakbij het huis van Henk van Dorp, ergens achter Anna’s Hoeve (voor de Hilversummers). Nu loopt de snelweg A27 van Almere naar Utrecht precies over “ons” veldje. We trainden op zaterdagochtend heel fanatiek. Stan Haag was de oprichter van het elftal. Diverse mensen kwamen vaak lekker spelen zoals Peter Koelewijn, George Kooymans (Golden Earring), Pim ter Linde (plugger Phonogram), Frits Barend, Henk van Dorp, mensen van Philips Telecommunicatie industrie en zelfs Hans (hij was destijds de baas van NERA-PTT in Nederhorst den Berg en was belast met het opsporen van etherpiraten! .................). Stan nam de zaken heel erg serieus, volgens sommige veel te serieus. En werd natuurlijk naar goed Hollands gebruik veel vergaderd. Nou dat waren we dat bij Veronica helemaal niet gewend. Op 3 oktober was het weer zover, een vergadering van het Veronica voetbal elftal. Zie memo > Will Luikinga wijdde aan de vergadering zelfs een heel programma op 17 oktober. Het begin van het programma kun je hier beluisteren. Rob Out was een man met een vreselijk grote “Amsterdamse mond”, maar met een heel klein hartje. Maar verder een prima manager. Er waren ogenblikken, dat wij het als personeel niet meer zagen zitten en dan was hij er om ons weer bij de les te halen. En dan verzon hij wel weer één of andere actie! Zodat we er weer met z’n allen tegenaan gingen. Ik kan me herinneren dat hij eens een spreuk naast het planningbord hing met de volgende tekst, “de Veronica-democratie gaat er van uit dat elk teamgenoot voldoende verantwoordelijkheidsgevoel heeft om te kunnen meebeslissen in belangrijke zaken.....”En zo was het in werkelijkheid ook. Later heeft Rob de spreuk nog eens in het Veronicablad neer gezet.
		Spot Stan
memo voor Dick

Stan Haag		vergadering voetbal


		Will
Rob's spreuk

	Er werd bij Veronica niet echt vergaderd. Zaken werden vaak “op de gang” beslist of tijdens het opnemen van een programma. En als het dan toch moest gebeuren ging dat zeer relaxed ........ althans meestal. Hier is zo’n voorbeeld uit mei 1973. Van links naar rechts Will Luikinga, Klaas Vaak en Rita (secretaresse van Veronica Music Editions). Als bijzonderheid, rechts in het rode kader staan de programmabanden klaar die naar de Norderney moeten gebracht worden om uitgezonden te worden. En deze serie van grappige en merkwaardige zaken sluiten we af met een spot die sportverslaggever en ijshockeykenner Frans Henrichs maakte voor de wedstrijd HYS – Veronica tegen Tilburg Trappers op 19 februari. Het hoeft geen betoog dat deze spot nooit is uitgezonden!
		Spot Frans
Will, Klaas en Rita

Zoals in ieder bedrijf waar veel mensen van jonge leeftijd met elkaar werken en dan ook nog in het artistieke proces, moesten de klokken regelmatig weer eens gelijk gezet worden. Dat gebeurde bij Veronica ook regelmatig. Dat is bijvoorbeeld te lezen in een memo van hoofd techniek Karel van der Woerd aan alle technici. Het dateert van 24 september.
Daarin werd tevens het voornemen vermeld om de ruit tussen spreekcel en de technicus van studio 4 te verwijderen. Het is mij niet helemaal duidelijk waarom, maar het zou te maken kunnen hebben met dat bezoek van Karel aan WABC in new York, waar de tecnicus ook zonder ruit tegenover de DJ zat.
Later, in 1974, zou ook de muur tussen studio 3 en 4 geslecht worden.

memo Karel van Woerd

Diverse artiesten bezochten ook weer de studio’s, zoals de Pointer Sisters die bij Frans van der Beek langs kwamen.
Ook Jim Croce vereerde Frans met een bezoek.
En Jim Croce was ook altijd in voor een leuke foto in de tuin van Lapershoek, voorzien van dikke sigaar en Veronica t-shirt poseert hij hier met onze Gerda uit de discotheek.
Billy Preston kwam ook langs en maakte met Tineke een programma maar eerst moest hij een stukje fietsen ..............


Frans met de Pointer Sisters	Jim Croce en Frans	Jim Croce en Gerda	Billy Preston en Tineke

	Na afloop maakte hij een promo voor z’n single Will it go round in circles. Dat er ook zonder storm wel eens een ongelukje gebeurt op zee bewijst dit schade rapport van kapitein Arie de Ruiter. Hij was op 6 augustus tijdens het bevoorraden in ‘aanvaring’ gekomen met de Norderney. Lees z’n verslag. Op 10 augustus werd de zender ‘s ochtends geopend door Stan Haag. Erg ongebruikelijk op dat tijdstip, want eigenlijk had Hans Mondt dat moeten doen. Hoe die zenderopening in z’n werk ging laten we nu hier horen. We beginnen met de identificatie oftewel “stationcall”. Het liep nog steeds als een lier met het ledental van de VOO. Op 23 augustus riep Freek Simon live vanaf de Norderney de mensen op om de volgende dag tussen 15.00 en 16.00 uur naar de Veronica studio te komen omdat het 200.000 ste lid zou worden ingeschreven. Gevolg van deze oproep was een geweldige drukte voor de studio. En dat 200.00 ste lid werd de heer Velthuis uit Rotterdam. Hij was vanuit Rotterdam komen fietsen ..................... Hij werd door Rob Out toegesproken en kreeg onder meer een videorecorder.
promo Billy Preston
		Ger Anna schade


dagopening Hans Mondt		200.000ste lid


drukte voor de studio	dhr. Velthuis	dhr. Velthuis en Rob	Veronica-CBS popfestival	hoesVeronica-CBS popfestival

In de week van 29 augustus en 4 september werd het Veronica-CBS popfestival gehouden op de Scheveningse pier. Er traden tal van bekende popartiesten op waaronder Colin Blunstone, Redbone, Dr. Hook en uit Nederland: The Buffoons en Albert West. En er verscheen een LP met nummers van de optredende artiesten.

Tom Collins

Ook werden er speciale spots gemaakt waarin vermeld werd door Tom Collins dat het festival georganiseerd werd in samenwerking met de Veronica Omroep Organisatie en niet door Veronica ................
Daar begonnen de belangen al uiteen te lopen. Want langzamerhand werd het duidelijk dat de opgerichte Omroep Organisatie VOO ongelimiteerd zendtijd kreeg van de directie van de commerciële zender Radio Veronica. En Rob Out kon telkenmale in het blad oproepen om toch maar vooral een abonnement te nemen. Hij kreeg trouwens voor elk verkocht nummer een dubbeltje, maar daar stond wel tegenover, dat hij daar de gehele redactie voor moest verzorgen inclusief de betaling van de freelance medewerkers.
Luister naar het maken van de eerder genoemde spots door Tom Collins.

In de laatste week van augustus verscheen er in de kranten meldingen dat de “piratenzenders voorlopig nog niet weg hoeven”. De Eerste Kamer wilde eerst nog aanvullende informatie.


respijt	herziening wetten	Lex en Har

	In september werd ook de Beatles story nog iedere zondagavond in de Lexjo uitgezonden. Lex deed dat samen met Har van Fulpen van de Beatle fanclub. Ook in september verscheen het 96 pagina’s dikke boek “Veronica – speelbal van de golven’. Het was een overzicht van de stranding, de hoorzitting, het Tweede Kamer-debat en de ledenwerfacties. Het werd geschreven door Frans van der Beek en Berry Zand-Scholten. Er werd door Lex een mooie promo voor gemaakt. Op 17 september werd de 50ste uitzending van de ABTT (Adje Bouman Top Tien) uitgezonden. De opname werd eerder gemaakt in Club 192 op de Scheveningse pier. De “leden” van de ABTT fanclub waren allemaal uitgenodigd om de opname bij te wonen. Het werd natuurlijk, in de beste traditie van de ABTT, een volstrekte chaos! Er waren diverse gasten; van Sjef van Oekel tot en met Boudewijn de Groot. Zijn lp “Hoe sterk is de eenzame fietser” werd daar ten doop gehouden en Boudewijn trad daar ook nog live op! De uitzending duurde tot 23.00 uur. Luister naar een korte impressie van het eerste uur.
		promo Lex
speelbal van de golven



		ABTT impressie
uitnodiging opname 50e ABTT in Scheveningen

De door Hans Becker gemaakte foto impressie van de chaos.


ABTT (1)	ABTT (2)	ABTT (3)	Het z.g “Adrie lied” gezongen door de Veronica meiden

Het hele verhaal van deze 50ste ABTT is destijds door Hans Becker beschreven in het Veronicablad.


Veronicablad ABTT (1)	Veronicablad ABTT (2)	Veronicablad ABTT (3)	rekening rederij

We hadden in Scheveningen al vanaf de beginjaren van Veronica een rederij in de arm genomen om alle zaken betreffende het zendschip en het bevoorradings schip de Ger Anna te verzorgen.
Want alle spullen bestemd voor de Norderney gingen officieel het land uit! Maandelijks stuurde rederij de Ruiter de rekening naar de directie in Hilversum. De rekening over de maand augustus gaf het volgende te zien over de kosten.

Op 21 september was het erg slecht weer op zee en we kregen problemen met de antenne. Hij brak! Dus moesten de technici in weer en wind de zaak repareren. De zenderuitval gebeurde om even na 22.00 uur en tijdens het programma van Tineke kwam de zender weer in de lucht. Freek Simon legt uit wat er gebeuren moest.

ruw weer

Het gebeurde die maand wel vaker dat er antenneproblemen waren.
In dit geval was het Leo de Later, hij was net een paar weken in dienst, die excuus maakte.

Ruud Doets maakte een foto tijdens “ruw” weer.

Freek Simon

	Evenals zoals dat bij de Tweede Kamer gebeurde hadden een aantal eerste kamerleden ook behoefte aan een gesprek met een delegatie van Veronica. Dat gesprek vond plaats op 25 september in het Eerste Kamer-gebouw. Daaraan voorafgaand werd er in kranten eind augustus al gesproken over een conflict tussen CRM-minister mr. Harry van Doorn, die de wetten zo snel mogelijk door de Eerste Kamer wilde loodsen, en leden van de Eerste Kamer. De conclusie van de krant dat Veronica voorlopig nog in de lucht zou blijven was een hele juiste. Ook in het gesprek met leden van de Eerste Kamer werd het Rob Out duidelijk, dat een Veronica, zoals dat al 13 jaar bestond, geen haalbare kaart was. En in een krantenartikel was al duidelijk weer de beweging te zien in de richting die Veronica naar een gewone omroep insloeg.
voorlopig in de lucht		gewone omroep	m.i.v. 7 december zendersluiting om 02.00 uur	m.i.v. 1 januari zendersluiting om 24.00 uur

Tot 1 oktober zonden we door de week uit tot 02.00 uur en in het weekend was dat tot 03.00 uur. Maar met ingang van 1 oktober werd besloten om de zendtijd in het weekend uit te breiden tot 24 uur per etmaal. Niet wetende dat (zo’n twee maanden later onder invloed van de dan heersende oliecrisis) die maatregel twee maanden later alweer teruggedraaid moest worden vanwege de oliecrisis in Nederland. De kranten brachten dat nieuws als volgt.

jingles

Frank Kraaijeveld

Stone-dag

Op 12 oktober werd er een speciale Stones-dag gehouden. Alleen maar Stonesplaten van 12.00 uur in de middag tot 03.00 uur in de nacht. Frank Kraaijeveld, van de groep The Bintangs zong de jingles in en Ad Bouman nam ze op. Frank was toch al elke dag in het Veronicagebouw aanwezig, want hij werkte als vormgever voor het Veronicablad.

Mick Jagger

Een paar jingles voor de Stones-dag.

De jingle op de melodie van “As tears go by” werd ingezongen door technicus Sytze Gardenier.

Mick Jagger sprak speciaal voor deze dag een promo in >>>

Mick Jager

Op 18 oktober verscheen het voorlopig verslag van de gesprekken die Veronica in september had gehad met enkele eerste kamerleden.

In de nacht van 18 mei was er al een nachtralley gehouden en op 27 oktober werd de 4e Veronica nachtralley gereden.

In november verlaat nieuwslezer Arend Langenberg Veronica en hij gaat naar de radio Nieuwsdienst ANP. De reden voor Arend z’n uitdienstreding was de angst die hij overgehouden had van het strandingsavontuur in april.

Ook nieuwslezer Freek Simon verlaat eind 1973 Veronica en net als Arend gaat ook hij werken bij het ANP in Hilversum.


4e Veronica nachtralley	Arend Langenberg	Freek Simon	C-omroep

	Nadat er in de Telegraaf van 28 juni al een vooraankondiging had gestaan over een drive-in show in november aan boord van een vliegtuig, kwamen er enthousiaste reacties binnen. Dus werd er in de week van 7-16 november de eerste zogeheten “flight in show” gehouden. Een soort drive-in show maar dan in een vliegtuig. In dit geval een Boeing 747 van KLM. Het was natuurlijk een merkwaardige gebeurtenis, spullen van een drive-in show in een vliegtuig laden, de oceaan over vliegen naar New York, daar een paar dagen verblijven en dan weer terug! Pianist Jaap Dekker speelde hoog boven de Atlantische oceaan de boogie-woogie. En dat moment is vereeuwigd op deze foto, met Karel van der Woerd. Verder bezocht men opnamen voor tv show’s. Totaal gingen er zo’n 400 mensen mee. Rob Out maakte er een promo voor.
		promo Rob
Flight in show


Karel van Woerd en Jaap Dekker	Ad Bouman	Karel van Woerd	Tom en Tineke

	Het moest natuurlijk heel zorgvuldig gebeuren want het vliegtuig moest natuurlijk wel blijven vliegen. De stroomvoorziening moest veilig geregeld worden. Kortom, geen eenvoudige klus voor de technici van de KLM en van Veronica, Ad Bouman en Karel van der Woerd. En een aantal ging natuurlijk op de foto in Manhattan. In 2005 was discotheek collega Gerda Mijnhout op vakantie en daar gebeurde het volgende, lees het verhaal van Gerda. “Ik was in Portugal en kwam een vrouw tegen die in 1973 reisleidster was met de Veronica Flight In show naar New York. Ze heeft mij een foto meegegeven, gemaakt op 13 november, waar o.a. Adje met z’n vrouw en Karel van de Woerd met zijn vrouw op staan in een of ander restaurant met valse snorren op.” Dus na 32 jaar kwam deze foto via Portugal in ons bezit en hier is ie te zien: het Veronica-personeel in New York. De trip was een succes volgens o.a. de Telegraaf van 28 juni. En ook de Gooi- en Eemlander liet zich niet onbetuigd op 20 november.
Manhatten		New York


Telegraaf		Gooi- en Eemlander

Door de oliecrisis gingen we elke avond eerder de lucht uit. Om middernacht al, in plaats van 02.00 uur. Hier doet Chiel Montagne de zendersluiting op 10 november (om 24.00 uur).
En Frans van der Beek doet z’n beklag dat hij de volgende dag niet mag autorijden vanwege de “autoloze zondagen”, die tussen 4 november en 6 januari 1974 werden ingesteld ook om nog meer olie te besparen.

In dezelfde periode maakte Lex met mij een handvol “energiespots’. Hieronder is er één.

Op 13 november ‘s ochtends waren we enige uren uit de lucht, de antenne was kapotgegaan. En eindelijk om 09.18 uur was de zender eindelijk weer in de lucht en deed Freek Simon verslag.


Chiel Montagne	Frans van der Beek	Energiespot Lex Harding	Freek Simon
fragment © Jan Kat			fragment © Henk Kruize

In december, tijdens de autoloze zondagen werd tussen 12.00 en 18.00 uur ook het programma “Fietsen rond de tafel’ uitgezonden. Het gekke is dat de programmering in het blad niet werd aangepast want daar staan de afzonderlijke programma’s nog gewoon vermeld.

Lex maakte voor “fietsen rond de tafel” enkele speciale promo’s waarvan we er hier één laten horen.

Er werd in dat programma ook het spel Monopoly gespeeld. En er schoven dan speciale gasten aan. Vlnr.: Sandra, Lex Harding, Ben Cramer, Bob Bernards (plugger EMI), een onbekende en op de voorgrond Bart van Leeuwen achter de microfoon.

Collega Hans Mondt was in de laatste maanden van 1973 verantwoordelijk voor de opname / studioplanning van de programma’s.

planning

Hij schreef iedereen op 10 december een briefje dat hij op ons huis adres liet bezorgen. Op Hans kon je vertrouwen, hij probeerde het voor iedereen zo te plannen dat je rondom Kerst ’73 toch nog wat vrij had! En zo kan ik nu zien dat ik in de week van 17 tot en met 21 december 1973 “vroege” dienst had, van 08.00 tot 14.00 uur, en programma’s gemaakt heb met; Tineke, Will Luikinga, Telesport met Berry Zand Scholten (Telesport namelijk) en met Lex Harding. Kijk naar de planning van Hans Mondt en je weet wat de andere collega’s allemaal gedaan hebben.
PS. “Ton Egas” is Bart van Leeuwen.

promo Lex

Fietsen rond de tafel?

Monopoly

Hans Mondt

	De standpuntbepalingen van de partijen in de Eerste Kamer waren half december klaar en vlak voor Kerst wisten we dat de Eerste Kamer de Veronica-wetten op 15 januari ging behandelen. Het bericht uit het Zutphens Dagblad van 19 december gaat daarover. Ondanks de sombere vooruitzichten was er toch nog popnieuws op vrijdagavond 14 december in de Lexjo. Eind december verscheen de lp “Saved by the bell” met daarop 13 Veronica alarmschijven. Dit is de promo spot door Lex. Niet alleen Frank Kraaijeveld, die van de Stonesjingles, werkte als vormgever van het Veronicablad dagelijks in ons studiogebouw. Ook Gérard Bed (links) kon je elke dag tegen komen: een zeldzame foto van deze hardwerkende vormgevings jongens.
		Lexjo
Zutphens Dagblad


		promo spot Lex
Gérard Bed en Frank Kraaijeveld

	Op 24 december werd er besloten, met de Kerst voor de deur, om een grote advertentie te plaatsen in de Telegraaf met een terugblik op het afgelopen jaar en een oproep om Veronica te redden via een lidmaatschap van de VOO. Als tegenprestatie voor de advertentie werd er voor de Telegraaf een spot gemaakt met een verwijzing. In dezelfde krant stond een artikel over “de sombere kerst” voor de mensen van Veronica. En dat de aanvraag voor de C-omroepstatus de enige strohalm was.
			spot Telegraaf
advertentie VOO		artikel

Ondanks de sombere vooruitzichten kwam er toch een kerstkaart.
Het zou de allerlaatste worden ..........

Zoals elk jaar werd ook aan boord van de Norderney de kerst gezellig doorgebracht en was er tijd voor “onderhoudende diepzinnige” gesprekken.
Hier tussen de technici Hans van Velzen en Rein Ruitenbeek.

En ook de kerstmaaltijd aan boord van de Norderney werd met grote zorg samengesteld. Kijk maar.

kerstkaart 1973


Hans en Rein	ook in de kombuis was het kerst	en natuurlijk ook in de studio	kerstdiner a/b van de Norderney

Een woord van dank aan Piet van der Vooren voor de toestemming om een deel uit zijn interview met Hans Walenkamp (Teylinger 27082009) te mogen citeren. Ook nog een woord van dank aan Jelle Boonstra, hij voorzag mij van de handelingen van de Tweede Kamer (het was even scannen Jelle, maar dan heb je ook wat).
”Last but not least” oud collega Hans Becker, hij vond nog 1100! foto’s in zijn archief en een aantal zijn hier voor het eerst te bewonderen.

© Stichting Norderney - Juul Geleick, november 2009

Lees verder in het volgende deel: 1974