Radio Veronica 1959 - 1974

[7]

In het voorjaar van 1970 kwamen er berichten dat Beromünster z’n vermogen zou gaan verhogen van 160 kW. naar 300 kW. en gingen testen met een horizontale antenne.

meting van Beromunster door EBU in Jurbise
loep meting van Beromunster door EBU in Jurbise
En vooral dat laatste zou een verslechtering van de ontvangst van Veronica kunnen gaan betekenen. En er kwam ons ter ore dat de Zwitsers een geweldig netwerk van draden als kunstmatige aarde aan het aanleggen waren onder de zendantenne. Men hoopte dat dit een versterking van zo’n 18% zou opleveren. Dat is in de praktijk wel tegengevallen bleek later (metingen EBU waarnemingstation in het Belgische Jurbise).

brief Duerm Dat een andere golflengte geen overbodige luxe was, bleek bijvoorbeeld wel uit het feit hoe hard Beromunster hier op 8 augustus 1972 's nachts om 01.00 uur doorkwam op 192 mtr. als Veronica niet in de lucht was op die golflengte (we waren n.l. op 538 mtr. met een testuitzending bezig op dat uur).

Ook kwam er een laag frequent low-pass filter om de bandbreedte niet breder te laten zijn dan toegestaan zodat er geen storing veroorzaakt zou worden.

loep brief Duerm pijl
Beromunster
Ook kwamen er twee andere limiters aan boord om het modulatiebereik zoveel mogelijk te benutten en maar ook om storing in het buitenland te vermijden. In die tijd schreef chef zendertechnicus José van Groningen een begeleidend briefje bij de twee limiters aan de dienstdoende zendertechnicus Ed Terpstra, waaruit blijkt dat Veronica er erg op gebrand was geen storing te veroorzaken!

lo-pass filter 4,5 KHz memo José aan Ed Terpstra de nieuwe limiters in de boordstudio memo Duerm
loep lo-pass filter 4,5 KHz loep memo José aan Ed Terpstra loep de nieuwe limiters in de boordstudio loep memo Duerm

Op 25 juni 1970 schreef Frederic een memo aan de Veronicadirectie en chef zendertechnicus José van Groningen betreffende de resultaten van alle bovengenoemde maatregelen eerder dat jaar (zie hieronder).

resultaten januari 1970 resultaten februari 1970 resultaten maart 1970 resultaten april 1970
loep resultaten januari 1970

loep resultaten februari 1970 loep resultaten maart 1970 loep resultaten april 1970
brief Duerm
Mensen van Continental Electronics (de zenderleverancier) zijn aan boord geweest om advies uit te brengen. Dit alles om eventuele storingen toch maar vooral te vermijden. Er is in de zomer van 1970 ook nog een plan besproken om de antenne (1562 kHz.) in de avonduren een stuk lager te hangen dan de 22 meter die hij nu hing boven het dek. Dit om te proberen het gebied wat beter te benutten waar de zender toch al door kwam, en het bereik buiten Nederland te beperken. Zie de brief van Frederic van Duerm hierover.

antenne constructie 538
loep brief Duerm loep de 557 KHz (538 mtr.) antenne
Uiteindelijk is er van dit plan afgezien ivm de uitvoerbaarheid. In die periode, 1970 - 1971 werd besloten om na te gaan denken om naar een andere golflengte te verhuizen. Na vele technische studies, er werden in zo’n 9 maanden 18 frequenties bestudeerd, werd het 557 kHz. Oftewel 539 meter. Dat werd voor het gemak 538 meter. Er werd een nieuwe antenne ontworpen maar nu dus voor 557 KHz.

In de tuin van de studio in Hilversum (Lapershoek) werd de eerste proefantenne door Ruud Doets, Rein Ruitenbeek, Hans van Velzen en Juul Geleick in elkaar gezet en daarna naar de Norderney gebracht. Dat was in juli 1972 (de hele operatie is destijds door Ad Bouman op film vastgelegd en zal t.z.t. op een DVD verschijnen). De antenne werd ontworpen om de grondgolf optimaal te kunnen benutten in Nederland en Vlaanderen.
Het was ook weer een T-antenne. Het horizontale deel bestond uit 4 draden van 24 mtr. lengte en één horizontale draad van 12 meter.
De verticale straler was 12 meter lang. De horizontale draden werkten als topcapaciteit om de stroom zo hoog mogelijk te krijgen.
Op sommige momenten bedroeg de antennestroom zo’n 45 ampère. Zie onderstaande foto die werd genomen tijdens het uitzenden van het laatste uur op 31 augustus 1974.

Maar het gevolg van een zo grote antennestroom en spanning was soms dat er problemen kwamen met de isolatoren. En dan moest er in weer en wind gerepareerd worden.

frequentieteller isolatoren horizontale tuidraden aan antenne Ed Terpstra in de zenderruimte
loep frequentieteller

loep isolatoren loep horizontale tuidraden aan antenne loep Ed in de zenderruimte
Het kwam ook voor dat de antenne zo erg heen en weer ging in de wind dat hij “omrolde. Dat is later verholpen door er ook in het horizontale vlak tuidraden aan te bevestigen (zie foto).

Op bijgaande foto zien we zendertechnicus Ed Terpstra een reparatie uitvoeren aan de doorvoerisolator vanuit de zenderruimte naar de antenne.

Onder de antennedoorvoer zat de spoel die nodig was om de antenne in resonantie te brengen. E.e.a. is goed te zien op bijgaande foto die pas in 1983 is gemaakt toen de Norderney in de haven van Zoutkamp lag.
Foto: archief Freewave-Marcel Poelman/ foto bewerking Harm ten Brink
loep Foto: archief Freewave-Marcel Poelman/ foto bewerking Harm ten Brink
Maar ook op de nieuwe frequentie 557 KHz. bleven de ontvangstrapporten uit het Scandinavische gebied nog wel komen. Het aantal zeer verre ontvangst rapporten nam wel af. Logisch, er was geen sprake meer van skywave. De eerste resultaten tijdens proefuitzendingen in de nachten gedurende een paar maanden voorafgaande aan de golflengte wisseling waren niet al te best! Maar dat kon ook niet anders omdat de zender toen niet op vol vermogen kon werken. Later is dat stukken beter geworden.

De zender die in de toenmalige DDR stond, Greifswald, was als Veronica niet in de lucht was redelijk te horen in de nacht getuige dit fragment tijdens de eerste testuitzending op 8 augustus.

memo van Karel vd Woerd tbv de technici voor de testuitzending op 17 september 1972 memo van Karel vd Woerd tbv Klaas Vaak en Juul Geleick tbv testuitzending
pijl
Greifswald
loep memo van Karel vd Woerd
tbv de technici voor de testuitzending
op 17 september 1972
loep memo van Karel vd Woerd
tbv Klaas Vaak en Juul Geleick
tbv testuitzending
pijl
José tijdens een testuitzending

Hier een fragment van hoofdzendertechnicus José van Groningen tijdens een testuitzending.

Hier kun je de montage horen van de opname die Klaas Vaak (Tom Mulder) en Juul Geleick maakten in Apeldoorn op de Loolaan en daarna vlakbij, op de Deventerstraat ook in Apeldoorn.
pijl
Klaas en Juul tijdens een testuitzending


 

twitterSTICHTING NORDERNEY | internet www.norderney192.nl | e-mail info@norderney192.nl
sitemap| login donateurs | login medewerkers

Het copyright op alle artikelen en informatie op deze website berust bij de Stichting Norderney tenzij anders vermeld. Niets mag geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd, in welke vorm dan ook, dan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting Norderney.


Telco Radio Toppers

 

Norderney192 op Facebook 192 Radio op Twitter